جبرئيل وساقتهُ اسرافيل فَيَملأُ الأرضَ قِسطاً وَعَدلاً كَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجوراً » .
تبديلُ مقالٍ لابعد الحالِ
بدان بعضى در وجود و عدم ابدال اقوالى دارند و گفته اند : نقباء سيصد نفر ، و نجباء هفتاد نفر ، و ابدال چهل نفر ، و اخيار هفت نفر ، و عمد چهار ، و غوث يك نفر .
اما نقباء در مغربند ، و نجباء در مصر ، و ابدال در شام ، و اخيار سياحت مى نمايند در روى زمين ، و عمد در گوشه هاى زمين اند ، و غوث در مكه معظّمه است .
و در حديث نبوى صلى الله عليه و آلهاست : « ابدال چهل نفرند اگر يكى بميرد ديگرى بدل وى بيايد » .
و در حديث ديگر است : « هر كس بخواهد از ابدال شمرده شود هر روز ده مرتبه بگويد : « اللَّهُمَّ أصْلِحْ أمّةَ مُحَمَّدٍ ، اللَّهُمَّ فرّج عن أمة محمَّد ، اللَّهُمَّ ارحَمْ أمّة مُحَمَّدٍ »۱ .
و آنچه از علايم ابدال معلوم است : يكى علم ، و يكى حديث دانى ، و يكى از اول عمر دروغگو نباشد ، و يكى مشوب به حظّ نفس نباشد ، و يكى در عزم ثابت باشد ، و يكى دو رويه سخن نگويد ، و يكى حالت سرّ و علانيه اش برابر باشد ، و يكى تعبير رؤيا نيك داند ، و يكى قوّت نظريه اش مانند انبياء باشد ، ويكى لعن نكردن به چيزى ، و يكى نداشتن اولاد ۲ .
و از « كامل » نقل شده : از اين چهل نفر بيست و دو نفر در شام ، و باقى در عراق اند ، و چون همگى مردند قيامت قيام شود .
و در « قاموس » ۳ گفته است : ابدال كسانى هستند كه خداوند زمين را بواسطه ايشان نگاه مى دارد و ايشان هفتاد نفرند ، چهل نفر در شام و سى نفر در غير شامند .