زنند صفها از ايشان و كشته شود .
« كبش خروف » يعنى : مرحوم صفى ميرزا كه مرحوم شاه عباس اول او را كشت ، پس روز ديگر است كه خونخواهى مى كند مودى ^۱ و هلاك مى شود كافر .
و مرحوم شاه صفى طاب ثراه در روز سلطنت خود خونخواهى مى كند از مرحوم صفى ميرزا كه كشته شد پس خاتم مأمول و امام مجهول كه صاحب شرف و فضل است از فرزندان تو ـ اى حسين ! ـ كه پسرى مثل او نيست قيام مى كند و ظاهر مى شود بين ركن كعبه و حطيم ، و آن محل خروج آن سرور است ، با جماعة قليله اى كه به عدد اصحاب بدراند بر جن و انس ، و نمى گذارد بر زمين از ارذل مردمان و ادنى ايشان ، و مراد از « ادنين » ايشان اند .

در بيان مرحوم مجلسى از اتصال دولت حقه به دولت صفويه

و بيان مرحوم سيد نعمت اللّه جزايرى

پس قيام قائم مأمول اشاره است به اتصال دولت صفويّه ^۲ به دولت مهدويه على صاحبها الصلاة والسلام والتحية .
و مراد از خروج كننده از خراسان امراء ترك چنگيز خان و هلاكو خان است و مراد از « قائم منا بجيلان » شاه مؤيد شاه اسماعيل است ، و از اين جهت اضافه بخود فرمود كه از ما قائمى قيام مى كند ، و مراد از « ظهرت لولدى رايات الترك » همان فرزند اكرم اميرمؤمنان

بنى اميّه و بنى عبّاس فرمودند : « اِذا قامَ القائمُ بخُراسان وَغَلبَ عَلى اَرض كُوفان وَسُلطان^۱تَعدّى جَزيرة بنى كاوان وَقامَ مِنّا قائِمٌ بِجيلان وَاَجابَته الآبر والدَيلَم وَظَهَرتْ لِولدَى رايات التُركِ مُتفرقّات فى الاَقطارِ وَالحُرُماتَ وَكانوا بينَ هَناتٍ وَهَناتٍ اِذا خَرَبت البَصرةُ وقام اَميرُ الاِمرة » .
بعد فرمود : « اِذا جَهَرَتِ الاُلُوفُ وَصَفّتِ الصّفُوف^۲وقُتلَ الكَبْشُ الخَرُوفُ هناكَ يَومُ الاخِر وَيثورُ الثائِر وَيَهلكُ الكافِر ، ثمّ يقَوُم القائِمُ المأمُول والاِمامُ المجهول له الشَرفُ وَالفَضلُ وهُو مِن وُلدك ـ يا حُسين! ـ لا ابنَ مِثلُه ، يَظهَرُ بين الرّكنين فى ذَرٍّ يَسير^۳يَظهَرُ على الثَقَلَينَ ولا يَترُكُ فى الاَرضِ الاَدنين^۴، طوُبى لِمَن اَدرَكَ زمانَه ولَحِقَ أَوانَه وَشَهِدَ ايّامَه . . » تمت الحديث ^۵ .
اما معنى آن به نحو اجمال از اين قرار است ^۶ : چون بايستد قائم به خراسان و غالب شود به زمين كوفان و پادشاهى تعدّى كند از جزيره بنى كان و آن جزيره هست نزديك بصره و برخيزد قائمى از ما به گيلان ، و او را اجابت نمايند اهل آبر ـ كه جماعتى از نزديكى هاى استرآبادند ـ و ديلم ـ كه اهل قزوين اند ـ ، و ظاهر شود از براى فرزند من علم هاى تركها به طريق تفرقه در اطراف آن و اماكن شريفه ، و مراد از « حرمات » امكنه شريفه است .
پس جنگها شود ، و مرا از « هنات و هنات » جنگهاى بزرگ است در وقتى كه بصره خراب شود ، و امير امرة برخيزد و در وقتى آشكارا شود هزاران [...] ^۷ و بايستند و صفّ