313
روح و ريحان ج2

من عرض مى كنم : مراد از روح القدس ۱ جبرئيل است كه ملازم انبياء و ائمه دين بود ، و « صاقوره » ظاهراً قحف است كه كاسه بالاى سر باشد ۲ و در صورتى كه جنان بستانهاى بهشت باشد حدائق تسميه حالّ است به اسم محل ، يعنى : مراد از حدائق اشجار مُلتفّه اوست ، و گويا مقصود از « جنان صاقوره » اعلى عليّين و حظيرة القدس از عرش برين است كه آن مانند سقفى است براى اهل جنان ، و آن مقام حضرت خاتم پيغمبران صلى الله عليه و آلهاست كه از تمام عالم اجرام و اجسام و از هشت بهشت برتر و بالاتر است ، و كسى به آن مقام نرسيد و نمى رسد مگر جبرئيل امين كه در سدرة المنتهى در زير عرش با نهايت مكانت مكين است ، پس بر حسب مجاورت و دعوت حضرت رسالت صلى الله عليه و آلهاز شمار معارف و حقايق شجره محمديّه صلى الله عليه و آلهبه قدر استعداد و فطرت جسمانيّه ملكيّه خود اجتناء كرده به ذائقه جان خود داد .
بعبارة اخرى : اول كسى كه در عالم اعلى از ميوه هاى دست نخورده و نچيده باغ ما چشيد روح الامين بود ، پس هر آنچه جبرئيل داشت از ثمرات جنيّه شجره طيّبه احمديّه و فروع زكيّه فاطميّه بود ، و از اين جهت در ملازمت خدمت ايشان بر همگنان فخر مى فرمود .
و اگر « جنان » قلب مصفّى آن بزرگوار باشد و مراد از « حدائق باكوره » ميوه هاى معارف نبويّه صلى الله عليه و آله استبعادى نتوان كرد ؛ از آنكه جبرئيل قرآن را بر دل پاك پيغمبر صلى الله عليه و آلهنازل

1.« وَأَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ » [بقره : ۸۷] بضمّتين واسكان ثانى جبرئيل امين است و روح القدس در حديث خمسة ارواح بنا بر قولى جز اوست و اگر هر دو به يك اسم موسوم و متّحد باشند شايد . ( حاشيه مؤلف رحمه الله ) . مراد از حديث « خمسة ارواح » روايتى است كه مرحوم كلينى در كافى ۱/۲۷۱ ح ۱ و ديگران نقل كرده اند از جابر جعفى از امام صادق عليه السلام ، و در ضمن آن چنين آمده : « جعل فيهم خمسة أرواح أيدهم بروح القدس فبه عرفوا الأشياء ، وأيدهم بروح الايمان فبه خافوا اللّه عزوجل . . » .

2.عبارت تاج العروس ۳/۳۳۹ درباره صاقوره چنين است : والصاقورة باطن القحف المشرف على الدماغ كأنه قعر قصعة ، وفى التهذيب : هو الصاقور ، وصاقورة والصاقورة اسم السماء الثالثة .


روح و ريحان ج2
312

وخلفاء النبيّين ، ومصابيح الامم ومفاتيح الكرم ، فالكليم البس حلّة الاصطفاء 1 لما عهدنا منه الوفاء ، وروح القدس فى جنان الصّاقورة ذاق من حدائقنا الباكورة .
وشيعتنا الفرقة 2 الناجية والفئة الزاكية الذين صاروا لنا رداءً 3 وصوناً ، وعلى الظلمة والطغاة [إلباً و] 4 عوناً ، وينفجر لنا ينابيع الحيوان بعد لظى النيران 5 لتمام الم وطه والطواسين .
وهذا الكتاب ذرّة من حبل الرحمة ، وقطرة من بحر الحكمة .
كتبه الحسن بن على العسكرى فى سنة اربع وخمسين ومأتين » . تمّ الحديث .
[ترجمه حديث] با قلم كليل و بيان شكسته ام محصّل و ملخّص اين فقرات شريفه را ترجمه مى نمايد ، يعنى : « ماها ائمه هدى برآمديم به بلنديهاى حقايق به قدمهاى نبوت روشنائى داديم هفت مرتبه نشانه هاى جوانمردى را به هدايت .
پس ما شيرهاى جنگيم و بارانهاى ريزش و راننده هاى دشمنان ، و امروز شمشير و قلم از آن ماست ، و فردا لواء حمد و حوض براى ماست و فرزندان ما سوگند خورده اند كه با دين باشند ، و آنها خليفه هاى پيغمبرانند و چراغهاى امّتها و كليدهاى بخشش .
پس موسى بن عمران جامه برگزيده اى نپوشيد جز آنكه از وى وفاء به عهد يافتيم ، و روح القدس در بهشت هاى عاليه از ميوه هاى ما كه دست كسى به آنها نرسيده چشيده » .

1.در چاپ سنگى : الاصطفى .

2.در چاپ سنگى : فرقة .

3.در بحار : ردءاً .

4.زياده از بحار است .

5.قوله تعالى : « وَإِنَّ الدَّارَ الاْخِرَةَ لَهِىَ الْحَيَوَانُ » [عنكبوت : ۶۴ ]بالتحريك ، يعنى در او جز حيات مستمره دائمه باقيه نيست ، فكأنها فى ذاتها حياة ، وحيوان ايضاً آبى است در بهشت . فى المجمع . ( حاشيه مؤلف رحمه الله ) .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 77890
صفحه از 447
پرینت  ارسال به