423
روح و ريحان ج2

مشاهده فرمود از كتاب كريم بخوانند شبهه اى نخواهد ماند .
و براى اطّلاع بعضى از خواص و عوام تجديد مطلع در فقره آتيه براى تذكّر آن هول مطّلع مى نمايد تا به لسان و بيان ديگر آگاه و بصير گردى و خود نيز بهره مند گردم ، و در خانه قبر خراب خود از ملاحظات ايشان خرسند باشم .

در شرح معنى «بَعث» است

قوله : « أَنَّ اللّهَ يَبْعَثُ مَن فِى الْقُبُورِ »۱ .
عن « مجمع البحرين » ۲ : در قرآن «بعث» به چند معنى آمده است :
اول : به معنى بيدار كردن از خواب كقوله تعالى : « مَنْ بَعَثَنَا مِن مَّرْقَدِنَا »۳ يعنى در زمان قيام از قبور ، مردگان مى گويند : ما را از خواب و خوابگاه كيست برآورده است ؟ و نظير آن آيه كريمه « ثُمَّ بَعَثْنَاهُمْ لِنَعْلَمَ أَىُّ الْحِزْبَيْنِ أَحْصَى عَدَداً »۴ .
دوّم : به معنى فرستادن است كقوله تعالى : « بَعَثْنَا فِى كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً »۵ ، يعنى : فرستاديم از هر امّتى پيغامبرى را ، و ايضاً « هُوَ الَّذِى بَعَثَ فِى الْأُمِّيِّينَ رَسُولاً »۶ و قوله صلى الله عليه و آله : « والذى بعثنى بالحق نبيّاً .. »۷ الى آخره .
سوّم : به معنى زنده كردن است « بَعَثْناهُمْ » يعنى زنده كرديم ايشان را ، و همچنين است

1.حج : ۷ .

2.مجمع البحرين ۱/۲۱۵ ماده (بعث) .

3.يس : ۵۲ .

4.كهف : ۱۲ .

5.نحل : ۳۶ .

6.جمعه : ۲ .

7.در روايات زيادى اين مضمون آمده مانند روايت امالى صدوق : ۱۶۳ ح ۱۶۲ و ص ۲۸۱ ح ۳۱۰ ، ثواب الاعمال : ۷۵ ، وسائل الشيعة ۸/۸۶ ح ۱۰۱۴۷ .


روح و ريحان ج2
422

الَّذِى خَلَقَ السَّماوَاتِ وَالْأَرْضَ بِقَادِرٍ عَلَى أَن يَخْلُقَ مِثْلَهُم » 1 ، و به دليل آيه « كُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُم بَدَّلْنَاهُمْ جُلُوداً آخَر » 2 .
گويا مراد مرحوم مجلسى حكايت انگشتر و لبنه است ، يعنى : مادّه انسانى همان است امّا صورت تغيير كند ضررى ندارد ، چنانكه حديث : « إنّ أهْلَ الْجَنَّةِ جُرْدٌ مُرْدٌ » 3 ، و حديث « ضِرس الكافر كجبل أحد » 4 معاضد است ، پس هيئت و صورت اين بدن مختلف شود و مُثاب و مُعاقَب گردد ، همان است و مرتكب معصيت و عامل طاعت اوست ، و ابدان قيامت هم بايد در خور ظرف قيامتى باشند .

در بيان مرحوم آقاخوند و عقيده داعى به مثالى واضح

و مرحوم آقاخوند فرمود : مَثَل قيامت و بعث موتى چون ولادت مولود است از مشيمه رحم ، و اين قيامت با انسان است فاذا ماتَ قامَتْ قِيامَتَهُ .
و اين روسياه بر اين اعتقاد كه مى گويد ان شاء اللّه خواهد مرد : چنانكه مرده از زمان آدم عليه السلام الى زماننا به دعاء يكى از بندگان خدا زنده شد چه حضرت سيّد انبياء صلى الله عليه و آلهو حضرت عيسى عليه السلام و سائرين از دوستان خدا همان قسم مردگان در روز قيامت برخيزند و حديث احياء جبرئيل ميّت مؤمن و كافر را از قبور بنى ساعده براى حضرت ختمى مرتبت صلى الله عليه و آله خود دليل واضحى است ، اميدوارم به مضمون « مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى »۵ به خاك روم و از آن برانگيخته گردم .
و ديگر احياء طيور اربعه به يد كريمه حضرت خليل عليه السلام و عزير پيغمبر عليه السلام با آنچه

1.يس : ۸۱ .

2.نساء : ۵۶ .

3.بحار الانوار ۷/۵۰ ، مستدرك الوسائل ۸/۴۱۱ ح ۹۸۲۶ به نقل از مناقب ابن شهر آشوب ۱/۱۴۸ .

4.بحار الانوار ۷/۵۰ ، مسند احمد ۲/۳۲۸ ، صحيح مسلم ۸/۱۵۴ ، سنن ترمذى ۴/۱۰۳ ـ ۱۰۴ ح ۲۷۰۳ و۲۷۰۴ .

5.طه : ۵۵ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 78049
صفحه از 447
پرینت  ارسال به