عليهم السلام است .
و از حضرت جواد عليه السلام در معنى واحد سؤال كردند فرمودند : « اجماع الاَلسُنِ عَليهِ بالوحدانيّةِ »^۱ .
و ايضاً : الواحِدُ تَعالى : الفَردُ الَذى لَمْ يَزَلْ وَحْدَهُ وَلَم يَكُن مَعَهُ آخَرُ ^۲ .
و ايضاً : الواحِدُ الحَقيقىُّ ما يَكونُ مُنزّهَ الذّاتِ عَنِ التَّركيبِ الخارِجىِّ والذِهْنىِّ ^۳ .

در فرق بين «واحد» و «أَحَد»

و گويند : واحد اول اعداد است و جمع آن « اُحدان » و « وُحدان » بضمّ همزه است مثل راكب و ركبان ^۴ .
و صاحب « مجمع البحرين » ^۵ و غير آن در فرق بين واحد و اَحَد سه وجه نوشته اند ^۶ :
اوّل : واحد متفرّد بالذّات است ، و اَحَد متفرد بالمعنى است .
دوّم : واحد اطلاق بر ذوى العقول و غيره مى شود ، ولى احد بر ذوى العقول فقط اطلاق مى شود . پس واحد اعم است و اَحَد اخصّ .
سوّم : واحد اول عدد است ولى احد را در اول اعداد نمى شمارند .
و سوره كريمه توحيد و آيه مباركه « لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلاَّ اللّهُ لَفَسَدَتَا »^۷ اقوى دليلى

مى گويند : فلان كس طاق است يعنى نظير و شبيه ندارد .
دوّم آنكه : بگوئى خدا واحد است ، يعنى : احدى المعنى است ، منقسم نمى شود نه در حقيقت و نه در اعتبار و نه در خارج و نه در عقل و نه در وهم .
الحال بدان كه بر هر مكلف واجب است كه اعتقاد كند خداوند يكى است و شريك ندارد ^۱ .
و دليل بر يگانگى پروردگار بسيار است ، از آن جمله دليل فرجه است ، و دليل تمانع ، و دليل تعطيل است ، و اگر كسى غور كند در فحاوى كلمات اهل مِلل و ارباب نِحَل مى داند كه تمام آراء و عقايد ايشان متّفق است بر يگانگى خداوند ، و آيه كريمه : « وَلَئِن سَأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ السَّماوَاتِ وَالْأَرْضَ لَيَقُولُنَّ اللّهُ »^۲ شاهد است براى دعوى مدّعى و يگانگى حق تعالى بدليل عقل و نقل واضح و ثابت است :
نقل قوله تعالى : « قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَدٌ »^۳ وقوله « إِلهُكُمْ إِلهٌ وَاحِدٌ »^۴ .
أما دليل عقل به نحو اجمال گفته مى شود : اگر عالم امكان را دو خداى واجب الوجود باشد لازم مى آيد يكى از اين دو خدا اراده كند و ديگرى نقيض آن را بخواهد . اگر اراده هر دو حاصل شود لازم مى آيد اجتماع نقيضين ، و اگر اراده هر دو حاصل نشود ارتفاع هر دو نقيض لازم مى آيد ، و اگر مراد يكى حاصل شود و از ديگرى حاصل نشود ترجيح يكى از اين دو واجب الوجود بر ديگرى لازم مى آيد بدون مرجّح ، و تمام آنها بالضرورة باطل است ، سيّما آنكه مرادش حاصل نشده عاجز است ، و عجز خدا را نشايد .
پس واجب الوجود يكى است نه دو .
و براهين ديگر مى توان استشهاد كرد و خوشتر استدلال از كلمات ائمه طاهرين