۸۶۲.مجمع البيانـ در تفسير اين گفته خداوند متعال :«هر كه از خدا و پيامبرش پيروى كند ، پس آنان . . .»ـ: گفتهاند كه اين آيه ، درباره ثوبان ، غلام آزاد شده پيامبر خدا نازل شد . ثوبان ، سخت به پيامبر خدا علاقهمند و نسبت به دورى او بىتاب بود . يك روز ، در حالى كه رنگش دگرگون و بدنش لاغر شده بود، خدمت پيامبر خدا آمد .
حضرت فرمود : «اى ثوبان! چرا رنگت دگرگون شده است ؟» .
پاسخ داد : «اى پيامبر خدا ! نه بيمارم و نه دردمند ؛ ليكن هرگاه تو را نبينم ، شوق ديدارت مرا بر مىانگيزد ، تا تو را ببينم . امّا چون به ياد آخرت مىافتم ، مىترسم تو را در آن جا نبينم ؛ زيرا مىدانم كه تو را همراه پيامبران ، در منزلتى والا جاى مىدهند و اگر مرا به بهشت درآورند ، مرا در منزلتى فروتر از منزلت تو جاى مىدهند [پس تو را چندان نخواهم ديد ]و اگر هم به بهشت وارد نشوم ، تو را هرگز نخواهم ديد .
پس از آن ، اين آيه نازل شد . سپس حضرت فرمود : «سوگند به آن كه جانم در دست اوست ، هيچ بندهاى ايمان نمىآورد ، مگر آن كه من نزد او از خودش ، پدر و مادرش ، خانوادهاش ، فرزندانش و همه مردم ، محبوبتر باشم» .
