645
دوستي در قرآن و حديث

۱۳۹۳.رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله : اى بهترين مقصود و خواسته ! اى بهترين دوست و محبوب ! اى آن كه به خواهانش پاسخ مى‏دهد ! اى آن كه دوستِ كسى است كه از او فرمان مى‏برد ! و اى آن كه به دوستدارش نزديك است !

۱۳۹۴.امام باقر عليه‏السلامـ در تفسير گفته خداوند متعال :«و پروردگارشان به آنان شرابى پاك نوشاند»ـ : از هر چيزى جز خدا پاكشان مى‏كند ؛ زيرا جز خدا چيزى نيست كه از آلودگى‏هاى هستى (ممكن) پاك باشد .

۱۳۹۵.مصباح الشريعةـ در سخنى كه به امام صادق عليه‏السلام نسبت داده شده است ـ: مناجات عارفان ، بر سه اصل مى‏چرخد : بيم ، اميد و دوستى .
بيم، خود، زاده دانش است و اميد ، زاده يقين و دوستى ، زاده شناخت .
نشانِ بيم ، گريز است و نشانِ اميد ، جستجوست و نشانِ دوستى ، مقدّم داشتن محبوب بر جز اوست .
پس چون دانش در سينه پديدار شد ، شخصْ بيمناك مى‏شود و چون بيم درست گردد ، شخصْ گريزان مى‏گردد و چون بگريزد ، نجات مى‏يابد ... و چون دلش استوار گردد ، اميد مى‏بندد و چون شيرينى اميد را دريابد ، به جستجو برمى‏آيد و چون توفيق جستجويش دهند ، مى‏يابد . هرگاه روشنى شناخت بر دل بتابد ، نسيم دوستى مى‏وزد و چون نسيم دوستى بوزد ، شخص در سايه‏سار محبوب ، انس مى‏گيرد و محبوب را بر جز او رجحان مى‏نهد و با فرمان‏هايش همگام مى‏شود و از نافرمانى‏هايش دورى مى‏گزيند و چون كنار بساط انس با محبوب ، استقامت ورزد و فرمان‏هايش را به جاى آورد و از نافرمانى او بپرهيزد ، به روح مناجات ، دست مى‏يابد .

۱۳۹۶.مصباح الشريعةـ در سخنى كه به امام صادق عليه‏السلام نسبت داده شده است ـ: دوستى خدا چون بر ضمير بنده‏اى بتابد ، او را از هر مشغوليتى مى‏پردازد (خالى مى‏كند) . هر يادى جز ياد خداوند متعال ، تاريكى است . شخص دوستدار ، ضميرش از همه مردم براى خدا خالص‏تر، سخنش راست‏تر، عهدش وفادارانه‏تر ، كردارش پاك‏تر، يادش پاكيزه‏تر و جانش بنده‏تر است . چون مناجات كند ، فرشتگان به او مباهات مى‏ورزند و به ديدارش افتخار مى‏كنند . خداوند به سبب او ، سرزمين‏ها را آباد مى‏كند ، و به سبب گراميداشت او ، بندگانش را گرامى مى‏دارد و به سبب حقّ او ، چون بندگان از او درخواستى كنند ، به آنان مى‏بخشد ، و به سبب رحمت بر او ، بلاها را از آنان برطرف مى‏كند . اگر خلق مى‏دانستند كه وى در نزد خداوند ، چه جايگاه و منزلتى دارد ، جز با خاكِ پاى او ، به خداوند عز و جلتقرّب نمى‏جستند .


دوستي در قرآن و حديث
644

۱۳۹۳.رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهـ في دُعائِهِ ـ: يا خَيرَ مَقصودٍ ومَطلوبٍ ، يا خَيرَ حَبيبٍ ومَحبوبٍ ، يا مَن هُوَ لِمَن دَعاهُ مُجيبٌ ، يا مَن هُوَ لِمَن أطاعَهُ حَبيبٌ ، يا مَن هُوَ إلى مَن أحَبَّهُ قَريبٌ . ۱

۱۳۹۴.مجمع البيان : رَوَوا عَن جَعفَرِ بنِ مُحَمَّدٍ عليهماالسلام [في تفسير قوله تعالى : «وَ سَقَـاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا »۲ ] : يُطَهِّرُهُم عَن كُلِّ شَيءٍ سِوَى اللّه‏ِ ؛ إذ لا طاهِرَ مِن تَدَنُّسٍ بِشَيءٍ مِنَ الأَكوانِ إلاَّ اللّه‏َ . ۳

۱۳۹۵.الإمام الصادق عليه‏السلامـ فيما نُسِبَ إلَيه في مِصباحِ الشَّريعَة ـ: نَجوَى العارِفينَ تَدورُ عَلى ثَلاثَةِ اُصولٍ : الخَوفِ ، وَالرَّجاءِ ، وَالحُبِّ. فَالخَوفُ فَرعُ العِلمِ، وَالرَّجاءُ فَرعُ اليَقينِ، وَالحُبُّ فَرعُ المَعرِفَةِ . فَدَليلُ الخَوفِ الهَرَبُ ، ودَليلُ الرَّجاءِ الطَّلَبُ ، ودَليلُ الحُبِّ إيثارُ المَحبوبِ عَلى ما سِواهُ .
فَإِذا تَحَقَّقَ العِلمُ فِي الصَّدرِ خافَ . وإذا صَحَّ الخَوفُ هَرَبَ . وإذا هَرَبَ نَجا . . . وإذا تَمَكَّنَ مِنهُ رَجا . وإذا وَجَدَ حَلاوَةَ الرَّجاءِ طَلَبَ . وإذا وُفِّقَ لِلطَّلَبِ وَجَدَ . وإذا تَجَلّى ضِياءُ المَعرِفَةِ فِي الفُؤادِ هاجَ ريحُ المَحَبَّةِ ، وإذا هاجَ ريحُ المَحَبَّةِ استَأنَسَ (في) ظِلالِ المَحبوبِ ، وآثَرَ المَحبوبَ عَلى ما سِواهُ ، وباشَرَ أوامِرَهُ، وَاجتَنَبَ نَواهِيَهُ . وإذَا استَقامَ عَلى بِساطِ الاُنسِ بِالمَحبوبِ ـ مَعَ أداءِ أوامِرِهِ وَاجتِنابِ نَواهيهِ ـ وَصَلَ إلى روحِ المُناجاةِ . ۴

۱۳۹۶.عنه عليه‏السلامـ أيضا ـ: حُبُّ اللّه‏ِ إذا أضاءَ عَلى سِرِّ عَبدٍ أخلاهُ عَن كُلِّ شاغِلٍ . وكُل ذِكرٍ سِوَى اللّه‏ِ تَعالى ظُلمَةٌ . وَالمُحِبُّ أخلَصُ النّاسِ سِرّا للّه‏ِِ تَعالى ، وأصدَقُهُم قَولاً ، وأوفاهُم عَهدا ، وأزكاهُم عَمَلاً ، وأصفاهُم ذِكرا ، وأعبَدُهُم نَفسا ، يَتَباهَى المَلائِكَةُ بِهِ عِندَ مُناجاتِهِ ، ويَفخَرُ بِرُؤيَتِهِ ، وبِهِ يَعمُرُ اللّه‏ُ بِلادَهُ ، وبِكَرامَتِهِ يُكرِمُ عِبادَهُ ، يُعطيهِم إذا سَأَلوا بِحَقِّهِ ، ويَدفَعُ عَنهُمُ البَلايا بِرَحمَتِهِ . فَلَو عَلِمَ الخَلقُ ما مَحَلُّهُ عِندَ اللّه‏ِ ومَنزِلَتُهُ لَدَيهِ ما تَقَرَّبوا إلَى اللّه‏ِ تَعالى إلاّ بِتُرابِ قَدَمَيهِ . ۵

1.البلد الأمين : ۴۱۰ ، بحار الأنوار : ۹۴ / ۳۹۶ .

2.الإنسان : ۲۱ .

3.تفسير مجمع البيان : ۱۰ / ۶۲۳ ، بحار الأنوار : ۸ / ۱۱۳ .

4.مصباح الشريعة : ۱۲ ، بحار الأنوار : ۷۰ / ۲۲ / ۲۲ .

5.مصباح الشريعة : ۵۲۱ ، بحار الأنوار : ۷۰ / ۲۳ / ۲۳ .

  • نام منبع :
    دوستي در قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    تقديري، محمد؛ اسلامي، سيد حسن
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    سوّم
تعداد بازدید : 245403
صفحه از 784
پرینت  ارسال به