گزارشی از طرح «فهرستگان نسخه هاي خطّي حديث و علوم حديث شيعه» - صفحه 198

ب) شناسايى متون منحصر و منتشر نشده حديثى و زمينه سازى انتشار آنها.
ج) شناسايى نسخه هاى كهن و مورد اعتماد كتاب هاى حديثى منتشر شده, تا براساس آنها, تصحيح و تحقيق اساسى و فنى اين متونْ ميّسر گردد.
طرح, در بخشى از كاربردهاى سه گانه, به انجام رسيده و در بخش هايى همچنان در دست انجام است.

دو. مراحل اجرايى

در اجراى طرح مذكور, مراحل زير, پيش بينى گرديده است:
الف) مراجعه به فهرست هاى نسخه هاى خطّى كتاب خانه هاى ايران و استخراج اطلاعات مربوط به نسخ حديثى و علوم حديثى در برگ هاى مخصوص.
بررسى هاى انجام شده نشان مى دهند كه تا كنون, بيش از دويست جلدْ فهرستْ نامه براى كتاب خانه هاى ايرانْ تنظيم گرديده است.
ب) وارد كردن اطلاعات به نرم افزار و تصحيح آن. ۱
ج) تنظيم اطلاعات به كمك برنامه رايانه اى در سه بخش:
1ـ تنظيم براساس مذهب (شيعه, اهل سنت, زيديه، ...).
2ـ تنظيم موضوعى برگه هاى متعلق به هر مذهب, بدين ترتيب: احاديث قدسى, اَسماى حُسنى, متون حديث (شامل ترجمه, شرح, حاشيه, تلخيص, شرح لغات, و…), ادعيه و زيارات, رجال, درايه, اجازات.
3ـ  تنظيم برگه هاى هر موضوع براساس ترتيب الفبايى عنوان كتاب ها.
4ـ تنظيم برگه هاى مربوط به يك عنوان, به ترتيب تاريخ تحرير نسخه ها.

سه. تحقيق در مندرجات برگه ها و تكميل آنها

در اين مرحله با توجه به امكاناتى كه توسط رايانه در بازيابى اطلاعاتْ فراهم آمده است, چند كار صورت مى گيرد:

1.برنامه رايانه اى ويژه اى كه براى فهرست كردن نسخه هاى خطّى حديث و علوم حديثْ طراحى و نوشته شد, نرم افزار «قلم» است (ر.ك: علوم حديث, ش۱۵, ص۲۱۳).

صفحه از 199