ديدگاه های حديثی ملاصدرا در «شرح اصول الكافي» - صفحه 28

تقطيع, سخن پيامبر(ص) به على (ع) است كه در پايان خطبه بلندى كه حاوى سفارش ها و توصيه هاى متعدد است, چنين فرمود:

۰.فهذه أربعون حديثاً مَن استقام عليها و حفظها عنّى من أمتى دخل الجنة برحمةاللّه… ۱

۰.از امام صادق(ع) نيز در جواز اين امر, سخن صريحى رسيده است كه جاى هيچ گونه ابهامى را در اين زمينه باقى نمى گذارد. عبداللّه بن سنان گويد:به حضرت صادق(ع) عرض كردم: گروهى نزد من مى آيند تا از احاديث شما بشنوند و استفاده برند; ولى من خسته و ناتوان شده ام و از عهده اين كار برنمى آيم [راه چاره چيست؟]. امام (ع) فرمود: «[نيازى به نقل تمام حديث نيست.] از اوّل, وسط و آخر حديث, مطالبى نقل كن [تا بدين ترتيب, مشكل تو حل شود]». ۲

ملاصدرا در ذيل اين حديث, شرحى بدين صورت بيان كرده است:
مقصود او (ابن سنان), آگاهى از حكم است در آنچه كه چيزى از عجز و ضعف, هنگام خواندن حديث, بر قوم و اهل مذهبش عارض مى شود. امام(ع) به او اجازه داد كه اگر حديثْ بلند است, اين گونه بخواند, و آن اين كه بر آنان از آغاز آن, چيزى بخواند, يعنى سخنى مفيد و مستقل باشد; و همچنين از وسط و پايان آن, و اين در صورتى است كه يك حديث, بر احكام و جمله هاى متعدد و گوناگون, اشتمال داشته باشد. پس شبهه و اشكالى در درستى آن نيست. علامه حلى ـ رحمه اللّه ـ نقل كرده كه اتّفاق و اجماع بر آن, مانند سخن پيامبر(ص) است كه فرمود: «هر كس از برادرش سختى اى از سختى هاى دنيا را برطرف كند, خداوند, سختى هاى روز قيامت را از او برطرف مى كند, و هر كس كه نياز برادرش را برآورد, خداوند, نيازش را برمى آورد; و هر كس گناه برادرش

1.الخصال, ص۳۲۱; بحارالأنوار, ج ۲, ص ۱۵۶; ترجمه شرح اصول كافى, ج۲, ص ۲۳۵.

2.الكافى, ج۱, ص۵۱ .

صفحه از 37