نقد و بررسي صحيحين - صفحه 3

بسم الله الرحمن الرحيم
وأنزلنا إليك الذكر لتُبيّن للناس ما نُزّل اليهم ولعلّهم يتفكّرون.۱

موضوع بحث, نقد و بررسى كتاب سيرى در صحيحين است. در نقد صحيحين, مقدمتاً عرض مى كنم كه همه علما اذعان دارند كه يكى از پايه هاى عقيده و منبع پيدايش احكام و اصول اخلاقى در اسلام, سنّت و حديث است. اگر ما بخواهيم همه احكام و اعتقادات خود را از قرآن به دست بياوريم, نمى توانيم و بايد به سنّت مراجعه كنيم. از اين جا اهمّيت حديث براى ما روشن مى شود. خود قرآن مجيد هم حديث و گفتار پيامبر را مبيّن و روشن كننده قرآن معرّفى كرده است و مى فرمايد:
و أنزلنا إليك الذكر لتبيّن للنّاس ما نزّل اليهم ولعلّهم يتفكّرون.
در كنار قرآن, بيان رسول خدا كه از آن به «سنّت» يا «حديث» تعبير مى كنيم, براى ما لازم است. الآن مهم ترين منابع اهل سنّت كه در اختيار مسلمانان است, صحاح ششگانه است و در ميان صحاح ششگانه, صحيحين, يعنى صحيح البخارى و صحيحُ مسلم در سطحى عالى قرار دارند و از اهمّيت فوق العاده اى برخوردارند كه در ميان اين دو, صحيح البخارى از موقعيّت خاصّى برخوردار است.
از زمان امام بخارى (م256ق) تا به امروز, بزرگ ترين و مورد اعتماد ترين منبع حديثى در ميان اهل سنّت, همان صحيح البخارى بوده است. محتواى اين كتاب و كيفيّت تأليف, رجال و ناقلان احاديث آن, با توجّه به اهميّتش در ميان اهل سنّت, بايد بررسى شود. بعد مى توانيم همان محتوا را اجمالاً با محتواى حديثى كتب شيعه مقايسه كنيم. بايد صحيح البخارى را با الكافي تطبيق كنيم, ببينيم محتواى حديثى كتاب هاى اهل سنّت چيست و محتواى حديثى منابع شيعه چيست؟ ببينيم در اصول عقايد و بحث توحيد و خداشناسى (كه آنها را هم از سنّت مى گيريم) , صحيحين چه گفته اند؟ چون درست است كه عقل در

1.نحل, آيه ۴۴.

صفحه از 16