83 ـ انواع گناه

1

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
ذَنْبٌ لايُغْفَرُ وَذَنْبٌ لايُتْرَكُ وَذَنْبٌ يُغْفَرُ فَأَمَّا الَّذى لايُغْفَرُ فَالشِّركُ بِاللّه‏ِ وَأَمَّا الَّذى يُغْفَرُ فَذَنْبُ الْعَبْدِ بَيْنَهُ وَبَيْنَ اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ وَأَمَّا الَّذى لايُتْرَكُ فَظُلْمُ الْعِبادِ بَعْضُهُم بَعْضا؛^۱

۰.گناهى هست كه بخشيدنى نيست و گناهى هست كه از آن نگذرند و گناهى هست كه قابل بخشش است، آنچه بخشيدنى نيست شرك به خداست و آنچه قابل بخشش است، گناه بنده ميان خود و خداى عزوجل است و آنچه از آن نگذرند ظلم كردن بندگان به يكديگر است.

2

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلْحِرْصُ وَالْكِبْرُ وَالْحَسَدُ دَواعِ التَقَحُّمِ فِى الذُّنوبِ؛^۲

۰.حرص، تكبر و حسادت انگيزه‏هاى فرو رفتن در گناهان است.

3

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
أَكْثَرُ خَطايَا ابْنِ آدَمَ فى لِسانِهِ؛^۳

۰.بيشتر گناهان فرزند آدم از زبان اوست.

4

۰.امام سجاد عليه‌السلام:
مَنْ باتَ شَبْعاناً وَبِحَضْرَتِهِ مُؤْمِنٌ جائِعٌ طاوٍ قالَ اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّ: مَلائِكَتى، أُشْهِدُكُمْ عَلى هَذَا الْعَبْدِ أَنَّنى أَمَرْتُهُ فَعَصانى وَأَطاعَ غَيْرى، وَكَّلْتُهُ إِلى عَمَلِهِ، وَعِزَّتى وَجَلالى لا غَفَرْتُ لَهُ أَبَداً؛^۴

۰.كسى كه شب سير بخوابد و در كنارش مؤمنى گرسنه و بى‏غذا باشد، خداوند عزوجل مى‏فرمايد: اى فرشتگان من شما گواه باشيد كه من اين بنده را فرمان دادم و او نافرمانى من كرد و از جز من فرمان بُرد، من او را به كارش واگذار كردم، به عزّت و جلالم سوگند كه هرگز او را نمى‏بخشم.

5

۰.امام باقر عليه‌السلام:
لَمّا سُئِلَ عَنِ الْكَبائِرِ ـ: كُلُّ شَىْ‏ءٍ أَوْعَدَ اللّه‏ُ عَلَيْهِ النارَ؛^۵

۰.در پاسخ به سئوال از كبائر فرمود: هرگناهى كه خداوند براى آن وعده آتش داده است (گناه كبيره مى‏باشد).

6

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
لِكُلِّ ذَنْبٍ تَوْبَةٌ إِلاّ سوءَ الْخُلْقِ، فَإِنَّ صاحِبَهُ كُلَّما خَرَجَ مِنْ ذَنْبٍ دَخَلَ فى ذَنْبٍ؛^۶

۰.هر گناهى توبه دارد مگر بد اخلاقى، زيرا آدم بد اخلاق از هر گناهى كه در آيد (و توبه كند) به گناهى ديگر مى‏افتد.

7

۰.امام باقر عليه‌السلام:
اَلذُّنوبُ كُلُّها شَديدَةٌ وَأَشَدُّها ما نَبَتَ عَلَيْهِ اللَّحْمُ وَالدَّمُ؛^۷

۰.همه گناهان بدند و بدترين آنها گناهى است كه از آن گوشت و خون برويد.

8

۰.امام على عليه‌السلام:
ـ لَمّا سُئِلَ: أَىُ‏ذَنْبٍ‏أَعْجَلُ‏عُقوبَهً‏لِصاحِبِهِ؟ ـ: مَنْ‏ظَلَمَ‏مَنْ‏لاناصِرَ لَهُ إِلاَّ اللّه‏َ وَجاوَرَ النِّعْمَةَ بِالتَّقْصيرِ وَاسْتَطالَ بِالْبَغْىِ عَلَى الْفَقيرِ؛^۸

۰.در پاسخ به اين سئوال كه: كيفر كدام گناه زودتر دامنگير گنهكار مى‏شود؟ فرمود: ستم كردن به كسى كه ياورى جز خدا ندارد و كوتاهى در شكر نعمت و دراز كردن دست ستم به نيازمند.

9

۰.امام باقر عليه‌السلام:
أَرْبَعَةٌ أَسْرَعُ شَىْ‏ءٍ عُقوبَةً: رَجُلٌ أَحْسَنْتَ إِلَيْهِ ويُكافيكَ بِالإِْحْسانِ إِلَيْهِ إِساءَةً، وَرَجُلٌ لا تَبْغى عَلَيْهِ وَهُوَ يَبْغى عَلَيْكَ، وَرَجُلٌ عاهَدْتَهُ عَلى أَمْرٍ فَمِنْ أَمْرِكَ الْوَفاءُ لَهُ وَمِنْ أَمْرِهِ الْغَدْرُ بِكَ، وَرَجُلٌ يَصِلَ قَرَابَتَهُ وَيَقْطَعونَهُ؛^۹

۰.چهار چيز است كه كيفرشان از هر گناهى زودتر به انسان مى‏رسد: كسى كه به او خوبى كنى و او پاداش آن را به بدى دهد، كسى كه تو به او ستمى نكنى و او به تو ستم كند، كسى كه در كارى با او پيمان بندى و تو به پيمانت وفادار مانى و او خيانت و پيمان شكنى كند و كسى كه تو با او رابطه برقرار كنى و او با تو قطع رابطه كند.

10

۰.امام سجاد عليه‌السلام:
اَلذُّنوبُ الَّتى تَرُدُّ الدُّعاءَ: سوءُ النِّيَّةِ، وَخُبْثُ السَّريرَةِ، وَالنِّفاقُ مَعَ الإِْخْوانِ، وَتَركُ التَّصْديقِ بِالإِْجابَةِ، وَتَأْخيرُ الصَّلَواتِ الْمَفْروضاتِ حَتّى تَذْهَبَ أَوْقاتُها، وَتَركُ التَّقَرُّبِ إِلَى اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ بِالبِرِّ وَالصَّدَقَةِ، وَاسْتِعْمالُ الْبَذاءِ، وَالْفُحْشِ فِى الْقَوْلِ؛^۱۰

۰.گناهانى كه از استجابت دعا جلوگيرى مى‏كنند عبارتند از: بد نيّتى، خبث باطن، دو رويى با برادران، باور نداشتن به اجابت دعا، به تأخير انداختن نمازهاى واجب تا آن‏كه وقتشان بگذرد، تقرب نجستن به خداى عزوجل با نيكوكارى و صدقه، بد زبانى و زشتگويى.