93 ـ طب

1

۰.امام رضا عليه‌السلام:
إِنَّ اللّه‏َ تَبارَكَ وَ تَعالى لَمْ يُبِحْ أَكْلاً وَلاشُرْبا إِلاّ لِما فيهِ الْمَنْفَعَةُ وَالصَّلاحُ وَلَمْ يُحَرِّمْ إِلاّ ما فيهِ الضَّرَرُ وَالتَّلَفُ وَالْفَسادُ، فَكُلُّ نافِعٍ مُقَوٍّ لِلْجِسْمِ فيهِ قُوَّةٌ لِلْبَدَنِ فَهُوَ حَلالٌ؛^۱

۰.خداوند تبارك و تعالى هيچ خوردنى و نوشيدنى را حلال نكرده است مگر آن كه در آن منفعت و صلاحى بوده و هيچ خوردنى و نوشيدنى را حرام ننموده مگر آن كه در آ ن زيان و مرگ و فسادى بوده است پس هر چيز سودمندى مقوّى براى جسم، كه باعث تقويت بدن است حلال شده است.

2

۰.امام على عليه‌السلام:
فى وَصِيَّتِهِ لاِبْنِهِ الْحَسَنِ عليه‌السلام يا بُنَىَّ أَلا اُعَلِّمُكَ أَرْبَعَ خِصالٍ تَسْتَغْنى بِها عَنِ الطِّبِّ؟ فَقالَ: بَلى يا اَميرَ الْمُؤْمِنينَ، قالَ: لاتَجْلِسْ عَلَى الطَّعامِ إِلاّ وَأَنْتَ جائِعٌ وَلا تَقُمْ عَنِ الطَّعامِ إِلاّ وَأَنْتَ تَشْتَهيهِ، وَجَوِّدِ الْمَضْغَ، وَإِذا نُمْتَ فَاعْرِضْ نَفْسَكَ عَلَى الْخَلاءِ فَإِذَا اسْتَعْمَلْتَ هذَا اسْتَغْنَيْتَ عَنِ الطِّبِّ؛^۲

۰.در سفارشى به فرزند خود امام مجتبى عليه‌السلام فرمودند: فرزندم! آيا چهار نكته به تو نياموزم كه با رعايت آنها از طبيب بى‏نياز شوى؟ عرض كرد: چرا، اى اميرالمؤمنان. حضرت فرمودند: تا گرسنه نشده‏اى غذا نخور و تا اشتها دارى از غذا دست بكش و غذا را خوب بجو و قبل از خوابيدن قضاى حاجت كن. اگر اين نكات را رعايت كنى، از مراجعه به طبيب بى‏نياز مى‏شوى.

3

۰.امام حسين عليه‌السلام:
فَبادِروا بِصِحَّةِ الأَْجْسامِ فى مُدَّةِ الأَْعْمارِ؛^۳

۰.در مدت عمر، در حفظ سلامت تن بكوشيد.

4

۰.امام صادق عليه‌السلام:
لا يَسْتَغْنى أَهْلُ كُلِّ بَلَدٍ عَنْ ثَلاثَةٍ يُفْزَعُ إِلَيْهِمْ فى أَمْرِ دُنْياهُمْ وَآخِرَتِهِمْ، فَإِنْ عَدِموا ذلِكَ كانوا هَمَجا: فَقيهٌ عالِمٌ وَرِعٌ وَأَميرٌ خَيِّرٌ مُطاعٌ وَطَبيبٌ بَصيرٌ ثِقَةٌ؛^۴

۰.مردم هر شهرى به سه چيز نيازمندند كه در امور دنيا و آخرت خود به آنها رجوع كنند و چنانچه آن سه را نداشته باشند گرفتار جهل و نابسامانى مى‏شوند: دين‏شناسِ داناىِ پرهيزكار، حاكم نيكوكارى كه مردم از او اطاعت كنند و پزشك بصيرِ مورد اعتماد.

5

۰.امام رضا عليه‌السلام:
لَيْسَ مِنْ دَواءٍ اِلاّ وَهُوَ يُهيجُ داءً؛^۵

۰.دارويى نيست مگر اين‏كه بيمارى ديگرى را تحريك مى‏كند.

6

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
تَجَنَّبِ الدَّواءَ مَا احْتَمَلَ بِدَنُكَ الداءَ فَإِذا يَحْتَمِلِ الداءَ فَالدَواءَ؛^۶

۰.تا هنگامى كه بدنت درد را تحمل مى‏كند از مصرف دارو بپرهيز، چنانچه درد را تحمل نكردى آنگاه از دارو استفاده كن.

7

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
ما خَلَقَ اللّه‏ُ تَعالى داءً إِلاّ وَخَلَقَ دَواءً إِلاَّالسامَ؛^۷

۰.خداوند هيچ دردى را بى درمان نيافريده مگر سام (مرگ) كه درمان ندارد.

8

۰.امام رضا عليه‌السلام:
اِثْنانِ عَليلانِ أَبَدا: صَحيحٌ مُحْتَمٍ وَعَليلٌ مُخَلِّطْ؛^۸

۰.دوگروه‏هميشه‏مريضند،سالمى‏كه‏پرهيزمى‏كندومريضى‏كه‏پرهيزنمى‏كند.

9

۰.امام رضا عليه‌السلام:
مَنْ أَرادَ أَنْ لايُوْذيَهُ مِعْدَتُهُ فَلا يَشْرَبْ بَيْنَ طَعامِهِ ماءً؛^۹

۰.هر كس مى‏خواهد معده‏اش آزارش ندهد، در بين غذا آب نخورد.

10

۰.امام صادق عليه‌السلام:
لاتَدْخُلِ الحِّمامَ إِلاّ وَفى جَوْفِكَ شَىْ‏ءٌ يُطْفى بِهِ عَنْكَ وَهَجُ الْمِعْدَةِ وَهُوَ أَقْوى لِلْبَدَنِ وَلاتَدْخُلْهُ وَأَنْتَ مُمْتَلى‏ءٌ مِنَ الطَّعامِ؛^۱۰

۰.داخل حمام نشو مگر در حالى كه در شكمت چيزى (غذايى) كه شدت حرارت معده را خاموش كند وجود داشته باشد، كه براى بدن موجب تقويت است و در حالى كه شكمت از غذا پر است نيز وارد حمام مشو.