حديث نيز آسان و پيش پاافتاده نبوده و نيازمند كارشناسى است , كه (فقه الحديث) متكفل آن است.
5 . در بيشتر پژوهش هاى اسلاميِ روان شناسى, براى سنجش ميزان تأثير دين و يا يكى از آموزه هاى دينى, از آزمونهاى روان شناسان غربى در زمينه (شخصيت), (سلامت روانى) , (بيمارى روانى) , (اضطراب), (افسردگى) و… استفاده مى شود. اين روش , درجه اعتبار و اطمينان نتيجه پژوهش را تحت تأثير قرار مى دهد; چرا كه پيش از هر چيز بايد مشخص شود كه شخصيت سالم, سلامت روانى, بيمارى روانى, اضطراب, افسردگى و ديگر مفاهيم روان شناسى, از ديدگاه اسلام چه تعريف و چه نشانگانى دارد و سپس آزمون هاى مربوط را تهيه نموده و آن گاه , از آنها به عنوان ميزان سنجش استفاده كرد.
چه بسا حالتى در فرهنگ غربى نشانه افسردگى باشد , ولى در اسلام چنين نباشد و يا اتخاذ روشى نشانه شادى باشد , ولى اسلام آن را موجب فساد روح بداند و… . بنابراين , استفاده از اين آزمونها نتيجه تحقيق را كم اعتبار مى سازد , هرچند يافته هاى همين پژوهشها نشان داده كه دين و آموزه هاى دينى با شخصيت سالم و سلامت روان رابطه مثبت و با افسردگى , بيمارى روانى و اضطرابْ رابطه منفى داشته است.
به هر حال , يافته هاى پژوهشهايى از اين دست , مى تواند روحانيت و حوزه هاى علميه را در تبليغ و تبيين بهتر معارف دينى يارى دهد و بر جذابيت آن بيفزايد. در اينجا برخى از پژوهشهاى ارائه شده در (اولين همايش بين المللى نقش دين در بهداشت روان) را به اختصار گزارش كرده , ضمن پوزش از پژوهشگرانى كه موفق به ارائه گزارش پژوهش آنان در اين نوشتار نشده ايم, موفقيت و سربلندى همه پژوهشگران و دست اندركاران برگزارى اين همايش را از خداوند متعال خواستاريم.