معرفي البحر الزخّار في شرح أحاديث الأئمة الأطهار - صفحه 139

ترتيبى مناسب, امرى ممكن است.ما در اين طرح و ترتيب جديد, بر دو كار عمده پاى فشرده ايم: يكى اين كه تا آن جا كه ممكن بود, عنوان ها را كوتاه كرده, به آن مقدار كه مرتبط با الفاظ روايات بود, بسنده كرده ايم. ديگر اين كه بر ابواب افزوده ايم تا تداخل در عناوين نشود.
از آن جا كه صاحبان كتب اخبارْ راه را هموار كرده بودند, بر من آسان نمود تا پس از آنها بتوانم بين آنچه آنان به انجام رسانده اند و آنچه كه فرو گذارده اند, جمع كنم. آنان به قدر كفايت, در جمع اخبار, مايه گذاشتند و حُسن ترتيب و وضعْ باقى ماند.
ديگر اين كه بزرگان شيعه, يادآور شرح كتب اخبار و بحث از همه فنون آن ـ به گونه اى كه ساير علماى اسلام در شرح صحاح خود و كتب اخبارشان بدان عمل كرده اند ـ, نشده اند. البته محدّثان شيعه در اين ميدان نيز كتب زيادى تصنيف كرده اند كه از فرط فزونى, قابل شمارش نيست (چنان كه با مراجعه به كتب رجال و تراجم, اين امرْ روشن مى گردد). آنها تعليقه ها, شرح و حاشيه هاى طولانى و مختصر بسيارى بر كتب اخبار نگاشته اند; امّا على رغم اين كثرت تصنيف در فن اخبار و جولان در اين ميدان مسابقه, نمى توان كتابى از آنان يافت كه به طور مستوفا از اسناد همه اخبار, بحث كرده باشد و متون احاديث را شرح كرده , ابهام آن را زدوده و اجمالش را واضحْ نموده باشد و آنچه را كه احكام از آن مستفاد مى شود, خاطر نشان كرده و بين متعارضات حديث, جمع نموده باشد و همه امور متعلّق به درايت و فهم حديث, توأم با روشى نيكو در تبويب و ترتيب احاديث, در آن باشد, به گونه اى كه جامع احكام شرعى باشد.

مدّت ها بود آرزو مى كردم تا كتابى جامعِ همه آنچه از أئمّه اطهار(ع) درباره احكام فرعى رسيده است,با ويژگى هايى كه برشمردم, تأليف كنم تا دو كارى كه به آن دو اشاره شد, تدارك

صفحه از 143