سهم زنان در نشر حديث(1) - صفحه 65

فصل سوم به معرفى زنان راوى در قرون پس از دوره صحابه قرون اختصاص دارد. نويسنده ابتدا زنان راوى حديث در دوره تابعين، پس از آن راويان دوم و سوم تا قرن نهم را معرفى مى كند. وى معتقد است از قرن نهم به بعد، تمايل و رغبت زنان به فراگيرى حديث رو به كاهش مى گذارد. وى سپس به قرنهاى دهم تا سيزدهم مى پردازد.
فصل چهارم كه صورتى جُنگ گونه دارد، به بيان نمونه هايى از اهتمام علما به تعليم زنان اختصاص يافته است.
2/1 . جهود المراة في رواية الحديث في القرن الثامن الهجرى، صالح يوسف معتوق، دارالبشائر الاسلامية، بيروت، 1418 ق / 1997 م، 376 ص.
كتاب در يك مقدمه و دو فصل و يك خاتمه سامان يافته است. نويسنده در مقدمه، اوضاع سياسى، اجتماعى و علمى قرن هشتم را بازگو مى كند و در ادامه گوشه هايى از تلاشهاى علمى مردان و زنان را در اين قرن باز مى گويد.
در فصل اول پس از اشاره به اهتمام زنان به علم حديث از قرون اوليه تا قرن هشتم، به معرفى تلاشهاى حديثى زنان در اين قرن مى پردازد. نويسنده در اين زمينه از 232 زن به ترتيب دهه ها نام برده است:
دهه اول 29 زن، دهه دوم 31 زن، دهه سوم 18 زن، دهه چهارم 32 زن، دهه پنجم 26 زن، دهه ششم 10 زن، دهه هفتم 14 زن، دهه هشتم 13 زن، دهه نهم 15 زن، دهه دهم 12 زن.
وى در ادامه از 31 زن نام برده كه سالهاى وفات و تاريخ حديث گويى آنان معلوم نيست.
در فصل دوم، شرح حال پانزده تَنْ از زنان برجسته اين قرن كه تأثير فراوانى در نشر حديث داشته اند، بازگو شده است. اينان عبارتند از:
فاطمه بنت سليمان، فاطمه بنت ابراهيم، هدية بنت على، ست الوزراء،

صفحه از 68