درنگی در شخصيت حديثي جابر بن يزيد جعفي - صفحه 115

هر كدام از سه نظر اوّل (سال 127، 128، 132 ق) نزديك به واقع و پذيرفتنى است؛ چرا كه بر اساس باور نجاشى(ره) وى در زمان امامت حضرت صادق(ع) در گذشته و آن بزرگوار، به سال (81 يا 82 ق) متولد شده و در سال 114 ق، به امامت رسيده و در 148 ق ، شهيد شده است. پس، جابر حدود بيست سال قبل از شهادت امام جعفر صادق(ع) در گذشته است. قول چهارم، يعنى سال 167 ق، به هيچ روى صحيح نيست؛ زيرا با اين گمان، وى در عصر حضرت كاظم(ع) نيز زيسته و از ايشان روايت هم كرده است، با آنكه حضرت در سال 128 ق، ديده به جهان گشوده، و هيچ كس جابر را در شمار اصحاب امام كاظم(ع) نياورده است. ۱
در پايان، يادكرد اين نكته بايسته مى نمايد، كه آنچه در اين نوشتار قلمى شد، انگاشته ها و برداشت هايى از گفتار و آراى شرح حال نگاران پيشين و پسين، درباره شخصيت جابر بن يزيد جعفى بود. نگارنده بر اين باور است كه نوشته حاضر را بيش از اين، گفتنى ها و فزودنى هاى نقدآميز مى زيبد. اميد است در آينده نه چندان دور، از جانبِ دست اندركاران تحقيق و پژوهش، اين مهم سامان يابد. اين نوشتار بر آن بود كه ترجمه موجود از جابر بن يزيد را نيازمند نگاهى نوين و دوباره انديشى، و نيز موضوعى نگريستنى و بررسيدنى معرفى كند.
جمع و تدوين مسند جابر بن يزيد نيز مهمّى است كه نگارنده، آن را آغاز كرده و توفيق انجامش را از لطيف رحيم درخواه است.

1.ر.ك: تهذيب المقال، ج ۵، ص ۶۸ - ۶۹ .

صفحه از 114