اصطلاحاتى كه در اين رساله از آن ياد مى شود و فهم برخى مباحث، متوقف بر شناخت اين اصطلاحات است، توضيح داده شده است.
روش و شيوه بحث، تبيين پيشينه تاريخى اين بحث، منابع استفاده شده در بحث نيز در اين مقدمه مورد بحث قرار گرفته.
در فصل اول به عوامل و اسبابى كه موجب انحراف سنت پيامبر(ص) و احاديث اهل بيت(ع) از مسير خود شده، پرداخته شده كه اين عوامل در واقع به دو دسته تقسيم مى شوند:
الف. عوامل اختيارى -كه همان جعل و دستبرد در احاديث توسط افراد خاص است باعث ورود روايات مجعول بسيارى در ميان احاديث نبوى و روايات اهل بيت(ع) گرديده است.
ب. عوامل غيراختيارى، يعنى اسباب و عواملى كه به طور سهو يا خطا صورت گرفته و باعث شده است كه آنچه از معصومان(ع) صادر شده، غير آن معنايى باشد كه توسط راويان منتقل شده است، كه در اين فصل به دو دسته از عوامل به طور مختصر پرداخته شده است.
اسباب تغيير و تحريف نيز در عناوينى از قبيل نقد حديث به معنا، نقل حديث بدون نقل سبب يا شأن نزول، تقطيع حديث، عدم فهم معناى روايت توسط راوى، نيز از جمله عللى است كه نگارنده در عداد عوامل و اسباب تحريف حديث بيان كرده است.
در فصل دوم به نقد و بررسى حديث پرداخته و راههاى مقابله با احاديث موضوع يا تحريف شده معرفى شده است. اين راهها به طور كلى در دو روش منحصر مى شود:
1 . نقد سند و راويان حديث.
2 . نقد متن و محتواى حديث.
نگارنده ،ابتدا معناى نقد را از نظر لغت و اصطلاح محدثان بيان كرده و سپس به