معرفى پايان نامه هاى حديثى (قسمت چهارم)

مهدى هوشمند

در شماره بيست وششم فصلنامه تعدادى از پايان نامه هاى حديثى موجود در كتابخانه دارالحديث معرفى شد، در اين شماره نيز سعى ما بر اين است كه شمار ديگرى از اين پايان نامه ها را به صورتى اجمالى معرفى كنيم تا علاقه مندان با اين پژوهشها آشنا شوند.

1. ماهيت عقل از ديدگاه ملاصدرا و علامه مجلسى (با تأكيد بر شروح آنها بر اصول كافى)

عبدالحسين كافى، كارشناسى ارشد الهيات و معارف اسلامى، دانشگاه قم، استاد راهنما: حجةالاسلام دكتر محمد ذبيحى، استاد مشاور: حجةالاسلام دكتر رضا برنجكار: 1380، 131ص.
مطالب اين پايان نامه در يك مقدمه و در دو فصل تنظيم شده است. نگارنده سعى نموده در نوشتار خود برداشتهاى ملاصدرا و علامه مجلسى درباره مفهوم عقل در روايات «كتاب العقل و الجهل» اصول كافى را مورد تحقيق و كاوش قرار دهد.
مقدّمه رساله شامل بحثهاى مقدماتى نظير تبيين موضوع و اهميت آن، پيشينه تحقيق، اهداف و چشم اندازهاى تحقيق، پرسشهاى اصلى و فرعى، روش تحقيق، محدوديتهاى تحقيق، جايگاه عقل و كاستيهاى آن، و زندگى نامه هاى ملاصدرا و علامه مجلسى است.
فصل اول درباره تبيين و توضيح معناى عقل از نظر لغت و اصطلاح و همچنين معناى عقل از ديدگاه فلاسفه و حكما و انديشمندان مانند ملاصدرا و علامه مجلسى، و مقايسه برداشتى نگارنده بين نظرهاى ملاصدرا و علامه مجلسى است.
نگارنده در اين قسمت پس از نقل ديدگاه ملاصدرا و علامه مجلسى درباره معناى عقل، نقاط اشتراك و افتراق نظر اين دو انديشمند را ذكر و سپس به نقد و بررسى هر يك پرداخته است.
فصل دوم درباره تطبيق ديدگاه ملاصدرا و علامه مجلسى بر روايات است. در اين بخش نظريات آنها درباره مقصود از عقل در تك تك روايات اصول كافى همراه نقد آنها آورده شده است.
ايشان در پايان هدف از اين تحقيق را كمك به برداشتى صحيح تر از مفهوم عقل در روايات معصومين(ع) عنوان كرده است.