ياد شده بار ديگر ظهور كرد، با اين تفاوت كه در آغاز عصر امام جواد(ع) حاكميّت وقت تلاش مى كرد از خود چهره اى طرفدار اهل بيت(ع) نشان بدهد و حتّى ادعاى تشيّع داشت ^۱ و به همين خاطر، سخت گيريهاى ظاهرى براى دستيابى شيعيان به امام جواد(ع) كمتر بود، برخلاف عصر امام هادى(ع) كه چنين شرايطى وجود نداشت و اختناق فزون ترى برقرار بود.
گرچه شيعيان در اين مورد از يك سابقه برگزيده شدن فردى در سنين پايين به امامت برخوردار بودند و همين سابقه كار را آسان تر مى كرد؛ با اين حال، تأثير لازم را در ايجاد فضايى براى گسترش اختلاف و تفرقه داشت.
مجموعه عوامل ياد شده دست به دست هم داده و روزگار عبدالعظيم حسنى را به روزگارى پرتنش، پر دغدغه، آكنده از اختلاف، بدبينى، كينه و دشمنى ساخته بود و آن حضرت به نمايندگى از امام هادى(ع) به زدودن فضاى مزبور و پاكسازى جامعه شيعى از اختلاف و دوگانگى همّت مى گماشت.
شايد اين اختلاف و درگيرى در ايران آن روز -كه از سويى تحت تأثير عقل گرايى شديد كوفه و بصره قرار داشت ^۲ و تنها راه ارتباطى آن با حجاز از همين مسير بود و از سوى ديگر امكان دسترسى آنان به مدينه چندان آسان نبود فزون تر بود و در رى -كه مركز درگيرى فكرى و اعتقادى بين گرايشهاى گوناگون فقهى بين شيعيان و سنّيان و نيز در بين خود سنّيان بود و گاه اين درگيريها به جنگ و جدال و خونريزى كشانده شد شديدتر بود ^۳ و در واقع، رسالت حضرت عبدالعظيم به زدودن اين اختلاف نظرها در حوزه مزبور بازمى گشت.