در آمدي بر مطالعات حديثي خاورشناسان - صفحه 10

2. دراسات محمدية، (يا درس فى الاسلام)، گلدزيهر، ج 2.
اين كتاب در سال 1889 و 1890 م، منتشر شد.
جلد دوم اين اثر مربوط به حديث است. عبدالرحمن بدوى درباره اين بخش مى نويسد :
مهم تر و جدى تر از اين، بخش دوم كتاب است. در نيمه اول آن بهترين تحقيقات در زمينه حديث وجود دارد كه مقدمه و پيش درآمدى بر سلسله تحقيقات مهم بعدى است كه تاكنون نيز ادامه دارد. ۱
ظاهراً ترجمه عربى اين كتاب در مصر منتشر شده، ولى نگارنده بر آن دست نيافته است ؛ اما فصولى از آن در مجلة كلية الدعوة الاسلامية در ليبى، ش 3 - 8 و 13 به عربى ترجمه و منتشر شده است.
همچنين در همان مجله، آقاى صديق بشير نصر دو نقد بر آن نوشته است (شماره هاى 3 و 8).
3. العقيدة و الشريعة فى الإسلام، اجناس جولد تسهير.
نقله الى العربيه و علق عليه : د. محمّد يوسف موسى - د. على حسن عبدالقادر - الأستاذ عبدالعزيز عبدالحق، مصر : دارالكتب الحديثة، الطبعة الثانية، 407 ص.
اين كتاب در شش بخش سامان يافته است : محمّد(ص)، تطور الفقه، نمو العقيدة و تطورها، الزهد و التصوف، الفِرَق، و الحركات الدينية الاخيرة.
آنچه از اين بخشها به حديث مربوط مى شود، مباحثى است كه در بخش دوم، يعنى تطور الفقه بازگو شده است. نويسنده در لابلاى اين مبحث، دو نكته را درباره حديث مطرح مى كند كه قابل پذيرش براى مسلمانان نيست. اول آنكه وى حديث را بازتاب عادات و رسوم و نيز اختلافات مذهبى مى داند. ۲
همچنين درباره فقه مى نويسد :
و من السهل أن يفهم أن وجهات نظرهم فى النقد ليست كوجهات النظر عندنا،

1.فرهنگ كامل خاور شناسان، ص ۳۳۳.

2.العقيدة والشريعة فى الإسلام، ص ۴۹ - ۵۰.

صفحه از 17