مجلسى (ره) از نتايج تفاوتِ بين شيوه قدما و شيوه متأخران به اين نكته اشاره كرده است كه آن گروه از راويان كه در كتابهاى رجالى به نقل روايت از راويان ضعيف توصيف شده اند، چنين توصيفى اگرچه مطابق شيوه قدما ذمّى بزرگ محسوب شده و كتاب راوى را از اعتبار ساقط مى كرده است ؛ ليكن مطابق شيوه متأخران -كه به بررسى يك به يك رجال سند مى پردازند، هيچ تأثيرى ندارد و الفاظى كه بيانگر چنين توصيفى است(مانند: «ضعيف في الحديث» ۱ و «يروى عن الضعفاء)»، مانند زمان قدما از الفاظ ذمّ به شمار نمى آيند. ۲
2 . ذكر تبرّعى سند براى اصول ۳ و كتابهاى معتبر
تفصيل عنوان فوق را در ذيل عنوان بعدى و عنوان شماره (6) پى گيرى كنيد.
3 . روش علامه در تصحيح طُرق
الف . مرحوم مجلسى گفته است كتابهايى كه به عنوان منبع، مورد استفاده قدما (مانند مؤلفان كتب اربعه) بوده، مشهور و متواترِ بين آنان بوده است؛ شهرتى بيشتر از شهرت كتب اربعه نزد ما. بى ترديد، هدف اصلى از ذكر سند، نسبت دادن كتاب به مؤلف آن است. پس اگر نسبت كتاب به مؤلف آن متواتر باشد، تمسك جُستن به خبرهاى واحدِ صحيح، براى انتساب كتاب به مؤلف، مانند شناساندن خورشيد به وسيله چراغ خواهد بود. قدما براى آنكه ظاهر اخبار را از صورت مرسل خارج كنند، براى تيمن و تبرك، ذكر سند نموده اند و رجالى هم كه در اين سندها ذكر شده اند، از مشايخ اجازه بدون كتاب هستند.
1.مجلسى(ره) اين عبارت را به معناى «يروى عن كل أحد» دانسته است.
2.ر.ك: روضة المتقين، ج ۱۴ ، ص ۲۳۹ و ۲۳۳ و ۵۵.
3.مراد، اصول اربعمأة است، كه منابع قدما در نقل حديث بوده اند.
