نگاهی به مبانی مجلسی اول در حديث و رجال - صفحه 131

كه علماى رجالى برخى از اصحاب را به خاطر امورى حقير و يا در بسيارى از موارد به خاطر نقل معجزات از ائمه(ع) تضعيف كرده اند، به صحت قول آنان بدون ذكر سبب قدح، اطمينان پيدا نمى كنيم، چنانكه عده اى ديگر نيز گفته اند كه جارح بايد سبب جرح را ذكر كند ؛ زيرا در اسباب جرح و اينكه چه چيزى موجب جرح است، اختلاف آرا وجود دارد. ۱
ب . نيز ايشان در شرح حال محمد بن سنان مى گويد كه محمد بن سنان را مرحوم مفيد توثيق كرده است و ساير علماى رجال وى را تضعيف كرده و نسبت غلوّ بدو داده اند. مرحوم كشّى اخبارى را كه باعث شده به او نسبت غلوّ دهند، نقل كرده است و ما در آنها غلوّى نيافتيم ؛ بلكه از اخبار مزبور اين نكته به دست مى آيد كه محمد بن سنان از اصحاب اسرار ائمه(ع) بوده است، پس ما آنچه را كه در مورد وى روايت شده، نقل مى كنيم تا بدانيد كه اكثر بزرگان را به چنين امورى جرح كرده اند.
سپس ايشان به نقل اخبار مزبور مى پردازند و سپس در انتها فرموده اند كه اى برادر، با انصاف در اين اخبار بنگر، اينها معجزات امام(ع) است و بى شك ائمه(ع) از بدو تولد، قادر به صحبت بوده اند ؛ ليكن برخى نادانها محمد بن سنان را به خاطر نقل اين گونه روايتها تضعيف كرده اند. ۲
ج . همچنين در شرح حال جابر بن يزيد جعفى، بعد از نقل عبارات علماى رجال، فرموده اند كه از تتبع در اخبار جابر به نظر مى رسد كه وى از اصحاب اسرار امام باقر و صادق(ع) بوده و به خاطر نقل برخى از معجزاتى كه عقل افراد ضعيف از درك آنها عاجز است، به وى نسبت غلوّ داده شده است. ۳

1.ر.ك: روضة المتقين، ج ۱۴، ص ۳۳۸ - ۳۳۹.

2.ر.ك: همان، ص ۲۹ و ۳۴.

3.ر.ك: همان، ص ۷۷، و نيز براى اطلاع بيشتر بنگريد به دو عنوان بعدى.

صفحه از 133