آنها قرائت نموده ام ۱ .
و ترجمه عبارت ابن شهرآشوب در معالم العلماء از قرار ذيل است:
استاد من ابوالفتوح بن على رازى، از تأليفات او است: روح الجنان ۲ و روح الجنان فى تفسير القرآن، به زبان فارسى است ولى عجيب است [يعنى خوش آيند و مطبوع است]، و شرح شهاب. ۳
و باز همو در كتاب ديگر خود مناقب آل ابى طالب معروف به مناقب ابن شهرآشوب در ضمن تعداد مشايخ خود يكى همين مؤلف ما نحن فيه «ابوالفتوح حسين بن على بن محمد رازى» را مى شمرد و در اواخر همان فصل باز گويد: «و ابوالفتوح روايت روض الجنان و روح الجنان فى تفسير القرآن را به من اجازه داده است». ۴
پس از منتجب الدين و ابن شهرآشوب در كتاب نزهة القلوب حمداللّه مستوفى كه در سنه 740 تأليف شده نيز ذكرى از صاحب ترجمه آمده، در كتاب مزبور در فصل راجع به رى گويد:
و در رى اهل بيت بسيار مدفونند و از اكابر و اولياء (نيز جمعى كثير در آنجا) آسوده اند، چون ابراهيم خواص و كسائى سابع قرّاء السبعة و محمد بن الحسن الفقيه و هشام و شيخ جمال الدين ابوالفتوح و جوانمرد قصّاب. ۵
و شكى نيست كه مقصود از شيخ جمال الدين ابوالفتوح به نحو قطع و يقين همين جمال الدين ابوالفتوح رازى است كه چنان كه معلوم است و عن قريب نيز مشروحا از آن صحبت خواهيم نمود مرقد او در جنب مزار فائض الانوار امامزاده واجب التّعظيم
1.فهرست منتجب الدين، مطبوع در اول مجلّد بيست و پنجم بحارالأنوار، ص ۵.
2.بدون شبهه «روح» تصحيف «روض» است به قرينه تصريح جميع مآخذ ديگر آتى الذكر و نيز به قرينه تصريح خود ابن شهرآشوب در كتاب ديگر خود مناقب (عين عبارت او بلافاصله بعد مذكور خواهد شد) كه همه بدون استثناء نام اين تفسير را «روض الجنان و روح الجنان فى تفسير القرآن» ضبط كرده اند.
3.معالم العلماء، ابن شهرآشوب، طبع جديد آقاى اقبال، ص ۱۲۸.
4.مناقب ابن شهرآشوب، طبع طهران ج ۱، ص ۹.
5.نزهة القلوب، طبع ليدن، ص ۵۴.