(17)
بقعه ابوالفتوح رازى ۱
دكتر حسين كريمان
... بقعه ابوالفتوح رازى (ه ـ 3): ابوالفتوح حسين بن على بن محمد بن احمد الخزاعى صاحب تفسير معروف به روض الجنان فى تفسير القرآن ۲ است كه نخستين تفسير فارسى شيعى است، و جانب فقه در آن بسيار قوى است. وى از عالمان بنام شيعى مذهب نيمه دوم قرن پنجم و نيمه اول قرن ششم رى بود و نسبش به عبداللّه ، بُدَيْل بن ورقاء خزاعى مى رسد. ۳
سال فوت ابوالفتوح معلوم نيست. علامه مرحوم محمد قزوينى، پس از فحص و بحث كامل در اواسط مائه سادسه حدس زده و چنين گفته:
به احتمال قوى ولادتش بين (467 ـ 480) و وفاتش در اواسط مائه سادسه وقوع يافت. ۴
1.رى باستان؛ ج ۱، ص ۴۲۹ ـ ۴۳۰.
2.فهرست ، منتجب الدين؛ بحار، خاتمه جلد ۲۵، ص ۴. لكن ابن شهرآشوب در معالم العلماء،
ص ۱۲۸، شماره ۹۵۶، روح الجنان و روح الجنان نوشته، و در عرف به تفسير ابوالفتوح مشهور است.
3.خاتمه مستدرك الوسائل، ص ۴۸۷، ص ۲۲.
4.تفسير ابوالفتوح، ج ۵؛ تعليقات مرحوم قزوينى، ص ۶۳۳، س ۴ به بعد.