استر سفيد پيامبر صلى الله عليه و آله نشست كه از مكه خبرى بگيرد و كسى را بيابد كه مكيان را از درگيرى با مسلمانان بيم دهد. چون پاره اى راه برفت، آواز ابوسفيان و بديل را شنيد كه درباره آتش و انبوه سپاه گفت و گو مى كردند. عباس ابوسفيان را صدا كرد و او را پناه داد و نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آورد و ابوسفيان اسلام را پذيرفت.
برخى از اهل سيرت نوشته اند كه: بديل بن ورقاء و فرزندان عبداللّه و حكيم بن جزام نيز در همين «مرّ الظهران» اسلام آورده اند. روز فتح مكه رسيد و پيامبر بدون درگيرى مكه را فتح كرد. در آشوبهاى آن روز، كه در گوشه و كنار رخ داد، قريشيان به مكانهاى امن پناه بردند، و از آن جمله خانه بديل و مولايش رافع بود (همان منابع پيشين؛ ابوالفرج اصفهانى، ج 6، ص 94).
گزيده گزارشى كه منابع معتبر فوق آن را آورده اند، سهم بسيار مهم بديل و خزاعه را در فتح مكه نشان مى دهد، و از اينجاست كه برخى همچون ابن اسحاق و ابن اثير و جز اين دو، بديل را با عنوان يكى از بزرگان فتح مكه (كبار مسلمة الفتح) ياد كرده اند (اسد الغابة، ج 1، ص 204 ـ 203؛ الاستيعاب، ج 1، ص 150).

4 ـ نبرد حنين و طائف

بسيارى از اهل سيرت نوشته اند: بديل و فرزندش عبداللّه در نبرد حنين شركت داشته اند. اين جنگ پس از گذشت پانزده روز از فتح مكه پيش آمد. اعراب هوازن با اهالى طائف، به قصد جنگ با پيامبر صلى الله عليه و آله، پيمان بستند. در اين نبرد مسلمانان با گرفتن انبوهى اسير و غنيمت پيروز شدند. شش هزار اسير، 24 هزار شتر، بيش از چهل هزار گوسفند، و چهار هزار اوقيه نقره، به دست مسلمانان افتاد. پيامبر صلى الله عليه و آلهدستور داد تمام غنايم را در مكانى موسوم به «جعرانه» گرد آوردند و بديل بن ورقاء را به پاسدارى آنها گماشت و به نبرد طائفيان پرداخت. پيامبر صلى الله عليه و آله پس از بازگشت از طائف، تمامى

هجرى نقض عهد كردند، از آن جهت كه بنوبكر هم پيمان قريش با خزاعيان هم عهد پيامبر صلى الله عليه و آله درگير شدند و يكى از خزاعيان را كشتند و پس از مصافى كه در ميان واقع شد، قريش به هزيمت و كشتار خزاعه افتادند (از سويى هم حادثه ابوبصير، زندانىِ گريخته كه رسول پيامبر صلى الله عليه و آله بود، در تحريك قريش نقض عهد بى تأثير نبوده است). شيخ خزاعه با جماعتى از خزاعيان جهت شكايت از قريشيان قصد مدينه كردند و مردى را از پيش فرستادند كه پيامبر صلى الله عليه و آله را آگاه نمايد. آن مرد برفت و پيامبر صلى الله عليه و آله را باخبر ساخت و از پس او بديل و خزاعيان به مدينه وارد شدند و كم و كيف نقض عهد قريش را به حضور پيامبر صلى الله عليه و آله باز گفتند. پس پيامبر صلى الله عليه و آله آهنگ جنگ قريش نمود و خزاعيان را با شيخ خود باز گردانيد. از ديگر سو، قريش از پيشامد نقض عهد و شكايت بديل بترسيدند و ابوسفيان بن حَرب را روانه مدينه نمودند كه ديگر بار عهد تازه كند و مدت صلح او در افزايد.
ابوسفيان راه مدينه در پيش گرفت و در راه بديل را ديد كه باز مى گردد. سعى نمود كه از ملاقات او با پيامبر صلى الله عليه و آله خبرى بگيرد، وليكن موفق نشد و به راه خود ادامه داد تا به مدينه رسيد. وى با پيامبر صلى الله عليه و آله و فاطمه و على و ابوبكر و عمر ديدار كرد و در تجديد عهد كوشيد، وليكن با نااميدى به مكه بازگشت.
پيامبر صلى الله عليه و آله در دهم رمضان (هشتم هجرى) با ده هزار سواره و پياده روانه مكه شد و ترتيب حركت را طورى داد كه هيچ كس از سفر او مطلع نگردد. سپاهيان اسلام نزديكيهاى مكه به «مَرُّ الظَّهران» رسيدند و پيامبر صلى الله عليه و آله دستور فرود داد. قريش نمى دانستند كه پيامبر صلى الله عليه و آله از مدينه بيرون آمده و به كجا رسيده. ابوسفيان و بديل با هم، جهت بررسى احوال از مكه بيرون آمده بودند تا نزديك «مرّ الظهران» رسيده بودند. از ديگر سو، عباس عموى پيامبر صلى الله عليه و آله نيز با اهل و عيال از مكه بيرون آمده بود و به مدينه هجرت مى كرد و در راه پيامبر صلى الله عليه و آله را ديده بود و به او پيوسته بود. شبى برخاست و بر