درباره سال وفات ابوالفتوح
نكته مهم ترى كه مرحوم محدّث در تحقيق خود بدان متوجه شده، موضوعى است كه بر روى تاريكيهاى مربوط به سال در گذشت ابوالفتوح پرتوهايى سزاوار توجّه مى افكند. اين مطلب ابتدا در مقدمه تفسير گازر، جلاء الاذهان و جلاء الاحزان ۱ ، ابوالمحاسن الحسين بن الحسن الجرجانى آمده و بعد عينا در جلد نخست تعليقات نقض نقل شده است.
حاصل مطلب از اين قرار است كه، ميرزا محمد صادق بن محمد صالح آزادانى اصفهانى در كتاب شاهد صادق، در فصل هفتاد و نهم از باب سوم ضمن ذكر سال وفات بزرگان اسلام از سال اول تا سال 1042 هجرى، ذيل سال پانصد و چهلم گفته است:«540 ابوالفتوح خزاعى درگذشت». ۲
مرحوم محدّث اين تاريخ را با سه تاريخ اجازه كه از ابوالفتوح به دست آورده، متناقض يافته است:
نخستين اجازه را بر پشت صحيفه اول از نسخه اى از تفسير ابوالفتوح كه در ماه صفر 980 به خط احمد بن شكر اللّه ۳ نوشته شده به اين شرح ديده است:
صورت اجازة الشيخ المفسّر (قدّس روحه)
1.چاپ مهر آيين، چاپ اول، جلد اول، تهران ۱۳۷۸ق/ ۱۳۳۷ ش، ص كح به بعد.
2.يادگار، سال دوم، ش ششم، ص ۲۵.
3.با تأسف و با وجود درخواستهاى مكرر از صاحبان نسخ؛ تا كنون ما بر اين نسخه دست نيافته ايم.
