193
شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3

مثلاً كلماتِ «خانه»، «جامه» و «ميوه» به صورت «خانها»، «جامها» و «ميوها» جمع بسته شده است.
ـ كلمات و اسامىِ: عليه السلام، عليه الصلاة والسلام، سفيان، ابراهيم، سليمان، تورات و... به سياق عربى بدون الف و ظاهراً با الف مقصور به صورت: عليه السلم، عليه الصلوة والسلم، سفين، ابرهيم، سليمن، توريت و... ضبط شده است.
ـ «ى» از پايان فعل دوم شخص جمع در كليه وجوه، حذف گرديده؛ به طورى كه همه صيغه هاى دوم شخص جمع در ظاهر با دوم شخص مفرد يكى مى نمايد؛ در حالى كه به نظر مى رسد تلفظ متفاوتى داشته است. ۱
به اين مثال بسنده مى كنيم:
«اين جماعت [= اصحاب كهف] بگريختند و از شهر بيرون نمازگاهى بود، آنجا رفتند و به عبادت و تضرع مشغول شدند و مى گفتند: بار خدايا شر اين طاغى كفايت كن. جماعتى از شرط [= پاسبان و عسس] دقيانوس كى ايشان را بر اين كار گماشته بودند، برايشان مطلع شدند و ايشان را گفتند: شما چرا از ملك بگريخته ى [= بگريخته ايد] و از دين او رغبت نموده ى [= نموده ايد]؟ برفتند و دقيانوس را خبر دادند از احوال ايشان. او كس فرستاد و ايشان را حاضر كرد بر آن هيأت كى بودند با جامه عبّاد رويها در خاك كاليده از سجده و چشمها پر آب شده، ايشان را تهديد كرد و گفت: چرا به خدمت من نيامدى [= نيامديد ]و براى اصنام قربانى نكردى [= نكرديد] اكنون مخيرى [= مخيريد]، خواهى [= خواهيد] به دينِ من دراى [= درآييد ]و خواهى اختيار كشتن كنى [= كنيد]» (برگ 397 ـ ر).
ـ علاوه بر اينها پاره اى حذف و تخفيف يا انفصال و اتصالها در رسم الخط اين

1.از اين مطلب جاى ديگر سخن گفته ايم: ر.ك: تفسير شنقشى، محمدجعفر ياحقى، (تهران، ۱۳۵۵)، ص چهل و يك مقدمه.


شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
192

ـ كلمات مختوم به تاى زائد على القاعده به تبعيت از رسم الخط عربى، در فارسى نيز با تاى مدوّر ضبط شده و فى المثل بيشتر اوقات كلمات زير، به همين صورت ضبط گرديده است:
حجة، خلوة، قيامة، رواية، حقيقة، كناية، نصرة، هداية، اية، ارادة، كهانة، تجارة، وصية، مخالطة، لغة، غيبة، غنيمة، ملاقاة و....
ـ حروف مخصوص فارسى، يعنى سه حرف: «پ»، «چ»، «ژ» معمولاً با يك نقطه و «گ» تقريباً در همه جا با يك سركش به صورت «ك» مشخص شده است. در مورد «پ» و «ژ» برخى استثناءها ديده شد، فى المثل در مورد «ژ» در اين جمله ها: «ومرصد جاى رصد باشد كه آنجا كه باژوان بنشيند و اصل رصد حفظ باشد و باژ را رصد براى آن خوانند كه باژوان آن را مراقبه كند» (برگ 56 ـ پ). كه در هر سه مورد «ژ» با سه نقطه ضبط است.
ـ در مورد كلمات ممدود، كه در آنها حرف مددار «آ» به كار آمده، قاعده بر تركِ مدّ است؛ تا آنجا كه تقريباً در هيچ موردى اين حرف با مدّ به كار نرفته و همه جا در ظاهر با الف بى مدّ يكسان نوشته شده است.
ـ به هنگام التقاى همزه و الف، كلمه گاهى با دو الف و گاهى تنها با يك الف نوشته شده است؛ مثلاً كلمه «قرائت» به يكى از دو صورت «قراات» و «قرات» و نام سوره «برائت» به صورت «براة» آمده.
ـ در بيشتر موارد روى حرف سين نشانه اى به مانند عدد هفت كوچك بدين صورت (7 ) ديده مى شود كه به نظر مى رسد بيشتر جنبه تزيينى داشته است؛ مثال:
7 7 7 «و اگر عوام كفار را كى كفر به تقليد سرسرى شناسند ايشان را ايمان نباشد، ائمه كفر راكى در كفر خود شبهات آرند ايشان را چگونه ايمان باشد؟» (برگ 58 ـ پ).
ـ كلمات مختوم به هاى ناملفوظ، زمانى كه با علامت «ها» جمع بسته شده، نخست«هاى» ناملفوظ آن حذف و سپس علامت جمع بدان الحاق گرديده است؛

  • نام منبع :
    شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 150928
صفحه از 504
پرینت  ارسال به