است .گذشته از تفسير گازر كه در حقيقت تحريرى ديگر از اين تفسير است (وپس از اين به آن خواهيم پرداخت)، مفسّران ديگرى نيز از اين كتاب گرانمايه، بهره هاى فراوانى برده اند. شهيد سعيد مرحوم قاضى نوراللّه شوشترى مى نويسد:
«و اين تفسير فارسى او در وثاقت تحرير و عذوبت تقرير و دقت نظر بى نظير است. فخرالدين رازى، اساس تفسير كبير خود را از آنجا اقتباس نموده و جهت دفع انتحال، بعضى از تشكيكات خود را برآن افزوده است». ۱
برخى ديگر از شرح حال نگاران نيز به اين نكته توجه داده اند. آقاى حقوقى پس از نقل اين مطلب، در تأييد آن نوشته اند:
«به هر صورت، با مطالعه دقيق تفسير مفاتيح الغيب و تفسير روض الجنان، به خوبى صدق مطالب مزبور روشن و تأييد مى شود و معلوم است كه امام فخر رازى، در تدوين و تأليف تفسير خود، تفسير شيخ را پيش روى خويش داشت و از آن استفاده هاى فراوان كرده است». ۲
آقاى حقوقى پس از اين مطالب، براى تأييد خود، بخشهايى از دو تفسير را آورده و مقايسه كرده و ادّعاى خود رابه اثبات رسانده است. مقايسه و تطبيق اين دو تفسير، اين نكته را تأييد مى كند. بيشترين بهره ورى فخر رازى از ابوالفتوح، در تبيين معنى آيات و نقل اقوال در قرائات و غير آن است. با اين همه، تفسير فخر رازى با توجه به گستردگى مباحث آن، تفسيرى شايان توجه است كه پس از اين بدان خواهيم پرداخت.
چاپهاى روح الجنان
تفسير ابوالفتوح رازى، تاكنون سه بار چاپ شده است و چاپ چهارمى از آن نيز درجريان تحقيق و چاپ و نشر است؛ كه اينك به ويژگيهاى اين چاپها به اجمال مى پردازيم:
