317
شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3

ارائه نخستين ترجمه همزمان قرآن به زبان فارسى و انگليسى توسط خانم طاهره صفارزاده نيز از فعاليتهاى شاخص در سال 1380 بود كه با استقبال كم نظير مردم روبه رو شد. اين اثر از سال گذشته تاكنون توسط چندين ناشر به چاپ رسيده است. (پس از انقلاب چندين ترجمه به زبان انگليسى و فرانسه به چاپ رسيده است؛ از جمله ترجمه فضل اللّه نيك آيين كه در آمريكا به طرز زيبايى به چاپ رسيده و ترجمه هاى آقايان ايران پناه و فخرى نيز به زبان فرانسه قابل ذكر است).
احياى ترجمه هاى قديم همانند نوبت اول تفسير كشف الاسرار، كه در گذشته مورد اهتمام بوده، هم اكنون نيز ادامه پيدا كرده است و ترجمه ابوالفتوح رازى در سال 1380 به همت محمد مهيار منتشر شده است. از قرار معلوم، ايشان تصحيح و احياى ترجمه هاى كهن ديگرى نيز در دست نشر دارد.
تغييرات در ترجمه هاى فارسى تنها در سطح شيوه هاى ترجمه باقى نمانده؛ بلكه هر چه به زبان حاضر نزديك تر مى شويم، علاوه بر سبك و سياق ترجمه ها، شيوه هاى چاپ، طرح روى جلدها نيز متفاوت عرضه مى گردد. نمونه اين تغييرات در ترجمه بسيار زيباى مسعود انصارى، كه توسط انتشارات فرزان روز به چاپ رسيده، و يا ترجمه على اكبر طاهرى قزوينى مى توان اشاره نمود.

نقش مؤسسات انتشاراتى در توزيع و پخش مصاحف

علاوه بر ترجمه مرحوم دكتر الهى قمشه اى، كه از گذشته دور بنا به دلايل متعددى مورد اهتمام مؤسسات انتشاراتى بوده، در خصوص ساير ترجمه ها نمى توان از نقش مديران انتشاراتى در ميزان استقبال عمومى غافل بود؛ از جمله اين ترجمه ها فعاليت ارزنده دارالقرآن دفتر مطالعات تاريخ و مطالعات اسلامى در توزيع بسيار خوب ترجمه دكتر محمد مهدى فولادوند است كه قبل از نشر تلاش سه ساله مترجم، هيئت علمى را موظف به تصحيح، تحقيق و ويرايش آن نموده است و در نهايت استاد بهاءالدين خرمشاهى نيز آن را ويرايش نهايى نموده است و


شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
316

بر دو زبان انگليسى و عربى هر كدام به نوبه خود از شايستگيهاى برجسته اى برخوردارند كه حساسيت امر خطير ترجمه قرآن را درك كرده و در وهله اول فعاليتهاى علمى خود اول سراغ ترجمه هاى متون ديگر رفته، آن گاه پا به وادى مصحف شريف نهاده اند.
مقدمه فوق از آن رو بيان شد كه اين فعاليت علمى مخاطره آميز و از حساسيت ويژه اى برخوردار است. به قول يكى از همين مترجمان: «قلم خاكيان در برابر روح افلاكى و كلام حق عاجز و ناتوان است».
اينك به بررسى ترجمه هاى كامل قرآن كه از سال 1357 تا ابتداى سال 1381 چاپ و منتشر شده است، مى پردازيم. مجددا يادآور مى شويم اين بررسى صرفا جنبه كتاب شناختى چاپ و انتشار اين آثار را در بر دارد و از پرداختن به نقد و بررسى پرهيز شده است. در اين فاصله زمانى، 23 ترجمه كامل منتشر شده است (يك ترجمه احياء و ترجمه ابوالفتوح رازى است) و پنج ترجمه از اين تعداد، تنها در سال 1380 ش به انجام رسيده است.

آثار متمايز اين دوره

در اين دوره شاهد ترجمه هايى بوده ايم كه به نحوى از آثار ديگر متمايز مى نمايد؛ از جمله ورود ترجمه هايى با توضيحات تفسيرى است. اين امر در ترجمه بهاءالدين خرمشاهى به وضوح نمايان است (قبل از آن ترجمه، مرحوم زين العابدين رهنما همراه با توضيح و تبيين آيات مشكله ارائه شده بود. شايسته است اين ترجمه به همراه تحقيقات پيوست مجددا تجديد چاپ گردد). اين ويژگى در ترجمه محمد خواجوى نيز با آوردن وجوه و نظاير نيز ديده مى شود. ارائه وسيع ترجمه منظوم از قرآن كريم نيز محل تأمل و بررسى بيشتر است. ترجمه اميد مجد، كه اولين بار در سال 1376 شمسى منتشر شده، با استقبال عموم روبه رو شده است. قبل از آن تفسير صفى عليشاه (1316 ـ 1251 ق) به صورت منظوم به فارسى عرضه گرديده بود.

  • نام منبع :
    شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 148888
صفحه از 504
پرینت  ارسال به