389
شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3

بود و آنها را مانند حلقه هاى زنجير به هم پيوسته و پشت سر هم گردانيدم و اسناد آنها را نيز نقل نكردم و بر حسب تقارب الفاظ و تناسب معانى مبوّب ساختم تا سهل المأخذ و قريب التناول باشد. سپس دويست كلمه ديگر بر آن افزودم و ادعيه مروى از آن حضرت را هم در خاتمه كتاب آوردم و كتاب مستقلّى نيز درباره اسانيد اين روايات تأليف كردم تا هر كه طالب اسانيد باشد، به آن كتاب رجوع كند».
اين كتاب چاپ شده و در ميان خاصّه و عامّه معروف و مشهور است و گروهى از علماى اين دو فرقه به شرح آن پرداخته اند، از جمله علماى خاصه عالم بزرگوار سيد ضياءالدين فضل اللّه بن على بن عبيداللّه حسنى راوندى است كه شرحى بر آن نوشته و موسوم به ضوء الشهاب فى شرح الشهاب ساخته است و مجلسى رحمه الله در بحارالانوار از اين كتاب بسيار نقل كرده است؛ و از آن جمله است شيخ بزرگوار أفضل الدين حسن بن على بن احمد ماهابادى كه منتجب الدين در فهرست خود او را به عبارت «إنّه عَلَم فى الأدب فقيه» معرفى كرده و از جمله آثار او شرح شهاب را نيز نام برده است؛ و از آن جمله برهان الدين ابوالحارث محمد بن ابى الخير على بن ابى سليمان ظفر حمدانى است كه منتجب الدين در فهرست خود شرح شهاب را نيز ضمن ساير آثار او ياد كرده است؛ و از آن جمله قطب الدين سعيد بن هبه اللّه راوندى است كه منتجب الدين در فهرست در ترجمه او گفته كه: قطب راوندى شرحى بر شهاب الاخبار نوشته و آن را ضياء الشهاب فى شرح الشهاب ناميده است؛ و از آن جمله شيخ ابوالفتوح حسين بن على بن محمد خزاعى است كه منتجب الدين در فهرست در مقام ذكر آثار او گفته است: او را شرحى است بر شهاب الاخبار موسم به روح الاحباب و روح الالباب فى شرح الشهاب، و ابن شهر آشوب نيز در معالم العلماء اين كتاب را از آثار وى شمرده است و به جز اين پنج تن، افراد ديگرى نيز از علماى شيعه به شرح آن پرداخته اند؛ هر كه طالب تتبع است، خودش به مقام فحص برآيد.


شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
388

از خاتمه كتاب مستدرك الوسائل به بيان اهميت شهاب الاخبار و شرح عظمت و اعتبار آن در ميان خاصه و عامه پرداخته و زحمت اين كار را كشيده و به اندازه كافى تتبّع و تحقيق فرموده است، كلمات او را بعينها در اينجا درج مى كنيم و اگر مطلبى به نظر برسد كه ذكر آن در اينجا ضرور باشد و آن بزرگوار آنرا در كلام خود نياورده باشد، به ذكر آن بعد از نقل كلام وى خواهيم پرداخت، ان شاءاللّه تعالى.
محصل كلمات محدث نورى رحمه الله نسبت به شهاب الاخبار در خاتمه مستدرك الوسائل (ج 3، ص 367) اين است:
شهاب الاخبار كتابى است كه قاضى ابوعبداللّه محمد بن سلامه بن جعفر بن على بن حكمون مغربى قضاعى محدث معروف (م 454) تأليف نموده است. پس اين شيخ، با شيخ الطايفه ابوجعفر محمد بن حسن طوسى و اقران او معاصر بوده است. هدف قاضى قضاعى در اين كتاب آن بوده كه كلمات قصار پيغمبر خاتم صلى الله عليه و آله وسلمرا جمع كند؛ از اين روى، در آغاز آن بعد از حمد و ثنا چنين گفته:
«در گفتار پيغمبر و راه و رسم آن سرور نورى است كه دلهاى آشنايان حق را جلاء دهد و دردهاى بندگان خدا ترس را شفا بخشد؛ براى اينكه آنها از ساحتى سرزده كه صاحب آن مؤيّد به وحى و عصمت بوده و مخصوص به بيان و حكمت. پيوسته به هدايت دعوت مى نموده و از گمراهى و غوايت تحذير مى فرمود. هميشه راه راست را نشان مى داده و هرگز از روى هوى و هوس لب نگشاده است. بهترين درود خدا بر او و اولاد او باد!
من در اين كتابم هزار كلمه حكمت گرد آوردم كه از انواع مختلفه وصايا و آداب و مواعظ و امثال مأثور از رسول اكرم التقاط كرده ام. بديهى است كه مبانى اين قبيل آثار، عارى از تكلف و معانى آنها خالى از تعسّف خواهد بود؛ بلكه به تأييد الهى از فصاحت فصحاء و بلاغت بلغاء ممتاز و از همه آنها بهتر و زيباتر و شيواتر خواهد

  • نام منبع :
    شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 149040
صفحه از 504
پرینت  ارسال به