399
شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3

جوانمردى اقتضاء مى كند كه خوانندگان محترم و دانشمندان صاحب كرم به نظر عفو و اغماض در آن نگريسته و آن لغزش را كأن لم يكن دانسته و با دعاى خير و طلب مغفرتى از درگاه حضرت احديّت (جلّت عظمته) در حق شارح رحمه الله روح وى را شاد فرمايند كه چشم هنربين بود از عيب پاك، و أىّ الناس ليس له عيوبٌ!

امر سوم: در بيان سبب چاپ كتاب و ذكر كيفيت نُسَخ آن است

داعى نگارنده به انتخاب اين كتاب براى چاپ امور ذيل بوده است: 1. آنكه اين كتاب شرح كلمات طيبه رسول اكرم صلى الله عليه و آله وسلم است. پس هر مسلمانى از ملاحظه آن بهره مند و از مطالعه آن كامياب تواند شد.
2. آنكه اين اثر به نثر شيرين فارسى تأليف شده است كه هر خواننده علاقه مند به زبان فارسى، علاوه بر قسمت سابق الذكر، از اين جنبه نيز مستفيد مى گردد.
3. آنكه نسخ آن بسيار اندك و ناياب است؛ به طورى كه اگر اقدام به چالش نمى شد، بيم آن مى رفت كه كتاب بالمرّه از ميان برود و دستخوش حوادث روزگار گردد و اين خود ضايعه بزرگ جبران ناپذيرى مى باشد.
4. مهيا شدن امورى بود براى نگارنده كه در واقع مى توان گفت كه: جزء اخير علت تامه نسبت به چاپ اين كتاب مى باشد و آن اين است كه يك نسخه بسيار قديم از اين كتاب شريف، كه جزء كتب دانشمند فقيد عالم متبحّر جليل القدر حيدر قليخان معروف به سردار كابلى رحمه الله ۱ بوده است، موقع فروش كتب آن مرحوم نصيب نگارنده گرديد و آن مرحوم در ورق متصل به آخر كتاب اين عبارت را به خطّ شريف

1.طالب ترجمه اين بزرگوار، كه از مفاخر نامى قرن حاضر بوده است، رجوع كند به ريحانه الادب مرحوم مدرس خيابانى، و به علماى معاصر مرحوم آخوند ملاعلى خيابانى، و به كتب مرحوم حاج شيخ عباس قمى، و به نقباء البشر ثقة الاسلام شيخ آقا بزرگ تهرانى و غير اينها از كتب تراجم.


شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
398

خود ايشان مى گذاريم، ليكن پوشيده نماناد كه اين كتاب در عين حال كه شرح احاديث است، صورت اماليهاى قرن ششم را دارد.
توضيح اين اجمال آنكه: اماليهاى قرن پنجم و ششم را هر كه مطالعه كرده باشد، مى داند كه مؤلفان آن قبيل اماليها، هر حديثى را كه عنوان مى كنند، بعد از ترجمه آن و بحث در جهات ادبى آن، به مناسباتى طبق مضمون «الكلام يجر الكلام» فوايد ديگرى نيز در ذيل آن درج مى كنند كه برخى از آنها بسيار ذى قيمت و مهم مى باشد و چون اين كتاب تا حدى شبيه به اين قبيل اماليهاست، پس خواننده آن مانند خوانندگان آن اماليها، ضمن مطالعه به مطالبى بر مى خورد كه انتظار و ترقّب آن را نداشته است. از اين جهت، اين كتاب بسيار ارزنده است و قابل ملاحظه مى باشد. و مخصوصا براى افراد شيعى مذهب؛ زيرا كه گاهى مطالب بسيار لطيف مذهبى را به ايشان مبذول مى دارد. و در عين حال، هيچ گونه اسائه ادبى با مخالفان خود به كار نمى رود تا خدا نكرده سبب كدورتى پديد آورد و قضاوت باقى قسمتها با خود خوانندگان است.
عذر تسامح در نقل مطالب غير معلوم الثبوت اگر به نظر رسد
چنان كه گفتيم اين شرح شبيه به كتب حكم و امثال و نصايح و اخلاق و مواعظ و آداب است كه در تأليف آنها بنا بر اين نيست كه فقط بر مطالبى اكتفاء شود كه اعتبار آنها ثابت شده باشد؛ بلكه گاهى مطالب ضعيفه نيز نقل مى كنند و حتى اگر مربوط به مستحبات و مكروهات نيز باشد، مشمول قاعده تسامح در ادله سنن مى گردانند. پس اگر در اثناى اين شرح مطلبى به نظر رسد كه اعتبار آن به ثبوت نپيوسته باشد، بر اين روش محمول شده و اعتراضى از اين جهت بر ساحت شارح رحمه الله متوجه نخواهد بود؛ تا چه رسد به نگارنده كه در اين مورد ناقل است نه ناقد، و اگر مطلب مذكور به هيچ وجه قابل توجيه نبوده و خطاى صريح باشد، با وجود اين نيز سيره فتوت و

  • نام منبع :
    شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 150794
صفحه از 504
پرینت  ارسال به