محمد بن أبى هاشم الحسينى عالم صالح روى لنا كتاب الشهاب للقاضى أبى عبداللّه محمد بن سلامة بن جعفر القضاعى عنه. انتهى.
و بالجملة فهذا الكتاب من نفائس الكتب و ينبى عن طول باع مؤلفه و كثرة اطلاعه كما لا يخفى على الخبير المتتبع و أنا العبد حيدر قلى بن نور محمد خان الكابلى (عفى اللّه سبحانه عنهما)، و لقد ذكر هذا الكتاب و أثنى عليه المولى النورى رحمه الله فى خاتمة مستدرك الوسائل (ص 367). فراجع، و أورد هذا الكتاب بتمامه السيد الاجل السيد هبه اللّه قدس سره فى كتاب المجموع الرائق». ^۱
و در حاشيه همين عبارت با مركب سياه نوشته: «شروع فى المقابلة يوم السبت 17 شهر رجب 1345» و در زير آن به خط بنفش رنگ مدادى نوشته: «توفى القاضى القضاعى بمصر سنة 454 (تند) كما فى الكنى و الالقاب للحاج الشيخ عباس القمى رحمه الله ج 3، ص 45» و در حاشيه صفحه اول كتاب نوشته:
«وجدت من هذا الكتاب نسخة عتيقة كتب سنة خمس و ستين و ثمانمائة مصححة، لكن ذهب منها بقدر ثلثيها من الحوادث. فصحّحت بقدر الامكان منها و هذا مرادى فى الحاشية بقولى: تلك النسخة؛ أو كذا فيها، و كان فى تلك النسخة أسامى الرّواة فذكرت منهم ما تيسّر لى. حيدرقلى».
و كاتب نسخه در پايان آن، جريان استنساخ نسخه را چنين شرح داده:
«بعون و يارى حقّ (عز اسمه) كتاب الشهاب بر حسب امر و فرموده حضرت مستطاب ملاذى و معتمدى فخرالمعاصرين و أفضل المتأخرين و مقتفى أثر المتقدمين من تابعى سنن سيّد المرسلين صلى الله عليه و آله وسلم آقاى حيدر خان كابلى المعروف به آقا سردار خان (أطال اللّه عمره). انجام و اختتام يافت.

خود مرقوم فرموده اند:
«بسمه تعالى. دخل فى نوبة الاقلّ الاحقر حيدر قلى بن نور محمّد خان الكابلى عفا اللّه تعالى عن جرائمهما يوم الثلاثاء سادس عشر جمادى الآخرة سنة ست و خمسين و ثلثمائة هجرية بعد الألف».
آن گاه به عوض امضاء، مهر خود را به دو طرف راست و چپ عبارت زده است.
اين نسخه از آغاز و انجام ناقص است؛ زيرا قريب به شرح هشت حديث با مقدمه كتاب از اول آن ساقط شده و آخر آن نيز تا آنجاست كه در نسخه چاپى ملاحظه مى شود. علاوه بر اين، نسخه شرح شهاب نسخه ديگرى از متن شهاب الاخبار قاضى قضاعى رحمه الله كه آن نيز جزء كتب مرحوم حيدر قليخان سردار كابلى بوده است و آن مرحوم آن را براى خود از روى نسخه متعلق به كتابخانه آستان قدس مشهد رضوى نويسانده بوده و سپس آن را با نسخه عتيقى مقابله كرده و در چندين جاى آن تصريح به تصحيح و مقابله خود با آن نسخه عتيق كرده است، نصيب من شد.
مرحوم سردار در پشت صفحه اول كتاب چنين مرقوم فرموده اند:
«كتاب الشهاب فى الحكم و الآداب تأليف القاضى أبى عبداللّه محمد بن سلامة القضاعى المتوفى ليلة الخميس سادس عشر ذى القعدة من سنة أربع و خمسين و أربعمائة (454) بمصر.
و للمصنّف المذكور كتاب آخر سمّاه: دستور معالم الحكم و مأثور مكارم الشيم من كلام أميرالمؤمنين علىّ بن أبى طالب عليه السلام طبع فى مصر. أقول: ذكر هذا الكتاب فى أول البحار العلامه المجلسى، فقال: و كتاب الشهاب و إن كان من مؤلفات المخالفين لكن اكثر فقراتها مذكورة فى الكتب و الأخبار المروّية من طرقنا و لذا اعتمد عليه علماؤنا تصدّوا لشرحه. و قال الشيخ منتجب الدين: السيد فخرالدين شميلة بن