(6)مؤلّفات شيخ ابوالفتوح رازى ۱
علامه شعرانى
معروف ترين مؤلفات شيخ ابوالفتوح رازى همين تفسير شريف است و نام آن روح الجنان و روح الجنان است؛ يعنى نسيم خوش بهشت و جان دل. و چون بى شكل و اعراب نويسيم، دو كلمه مشابه باشند و در آن توهّم تكرار رود و اين جناسى شيرين و صنعتى دلنشين است از صنايع بديع كه آن مرد اديب و با ذوق چنين نام عجيب براى اين تفسير عجيب برگزيده است و سليقه به كار برده؛ نظير آنكه تأليفى ديگر كرده است در شرح شهاب الاخبار به نام روح الاحباب و روح الالباب؛ يعنى خوشى و آسايش دوستان و جان خردها. و روح اول در نام هر دو كتاب به فتح «راء» است و سكون «واو» هم به معناى آسايش آمده است و هم به معناى باد نرم و روح. دوم به ضم «راء» به معناى جان است و جنان اول به كسر «جيم» جمع «جنة» و جنان دوم به فتح «جيم» به معناى دل. و به تصرف بعض ناسخان نام تفسير در بعض كتب تصحيف شده و روض الجنان نوشتند: چون از لطف اين جناس بى خبر بودند و روح الجنان را تكرار پنداشتند، اين گونه تصحيف از ناسخان بسيار اتفاق افتد كه كلمه غير مأنوس را به كلمه مأنوس تبديل مى كنند و از تكرار كلمه، هر چند لازم باشد، احتراز مى جويند و من خود از مكتوبات خويش بسيار ديده ام.
و در رجال ابوعلى مسمّا به منتهى المقال در نام حسين بن على بن محمد آن را روض الجنان و روح الجنان آورده است به نقل از فهرست شيخ منتجب الدين و در
