461
شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3

انديشگر بوده به نام «يوحنا». او همانند ساير همكيشان خود نبوده كه در همان كيش آباء و اجدادش باقى بماند و پيرو دين پدر و مادرى باشد؛ بلكه او مرد تحقيق بود، همواره جوياى آيين حق بود. پس از تحقيقات و بررسيهاى دقيق و دامنه دارى به آيين اسلام گراييد؛ ولى در آيين اسلام، مذاهب و آراى مختلفى ديد. در اين مسير هم به تحقيق پرداخت... اما تحقيقى ژرف و وسيع!
با علماى طراز اول چهار مذهب معروف اهل تسنن تماس گرفت و پس از گفت وگو و مناظرات بسيار، آنان را با كتابها و مدارك خودشان، محكوم كرد و سرانجام مذهب حق را، كه «تشيع» باشد و سالها و ماهها در جست وجوى آن بود، پيدا كرد و با كمال صراحت اعلام نمود:
اى جماعت و علماى اهل تسنن! ديگر شيعه را رافضى نخوانيد؛ بلكه در ميان 73 فرقه مسلمين كه به زبان رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم يك فرقه آنها نجات يافته اند، تنها فرقه شيعيان اند. من پس از گرايش به اسلام، شيعه شدم و از همگان مى خواهم به اين مذهب گرويده شوند. مرام من و گفتار من اين است: «اشهد ان لا اله الا اللّه و اشهد ان محمدا رسول اللّه و اشهد انّ عليا ولى اللّه و وصى رسوله و خليفته بالحق». ۱

مؤلف كتاب حسنيه و كتاب يوحناى ذمى

شيخ بزرگوار، مقتداى مفسران قرآن، جمال الدين «ابوالفتوح رازى» (حسين بن على بن محمد بن احمد بن حسين بن احمد خزاعى) صاحب تفسير معروف روح الجنان، كه از علماى برجسته حدود اوايل قرن ششم بوده، كتاب حسنيه را به عربى و كتاب يوحناى ذمى در جست وجوى حقيقت را به فارسى تأليف كرده است.
وى از دانشمندان و مفسران برجسته شيعه بود كه در اواخر قرن پنجم و اوايل

1.آخر كتاب يوحناى ذمى در جست وجوى حقيقت.


شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
460

شمشيرها را به دست گرفته و به جنگ هم پرداخته اند. بى نظيرى مجلسى از اين رو است كه يك زن، در برابر آن همه دانشمند و طرفدار اهل تسنن قيام كرده و با شمشير بيان و استدلال آنها را محكوم مى كند.
چنان كه خاطر نشان مى شود، هارون از استدلالهاى محكم حسنيه، چندين بار لرزه بر اندام مى شود و كرارا ابراهيم بن خالد و ابويوسف و شافعى، سرافكنده شده و عرق شرمندگى از پيشانى شان سرازير مى گردد و چندين بار، طبق زر و پول و درهم به سر و روى حسنيه نثار مى كنند، و از گوشه و كنار مجلس فرياد بلند مى شود: حال كه مذهب حسنيه حق است، چرا مذهب او را انتخاب نمى كنيد؟ شجاعت و صراحت لهجه حسنيه آن چنان برنده بود كه گاهى آنان را به جنب و جوش در آورده و قصد قتل حسنيه را مى كردند؛ ولى در اين ميان، افرادى چون پسر عموى هارون و ديگران، شمشير كشيده و از حسنيه دفاع مى كنند.
بحثهاى جالب و مستدل اين بانو، نه تنها آن مجلس را دگرگون مى كند، بلكه حدود چهارصد نفر را به مذهب اهل بيت عليهم السلام گرايش مى دهد و تا آنجا تأثير مى كند كه بر اثر بحث حسنيه درباره مشروع بودن متعه، متعه (صيغه) زنان را با اينكه قانونا، حرام تلقى شده بود، به دستور هارون آزاد مى سازند و اين آزادى متعه پس از هارون نيز تا آخر عمر مأمون ادامه پيدا مى كند و.... .
چقدر بجا است كه تمام بحثهاى دينى اين طور علنى و آزاد برگزار شود تا مردم با قضاوت آزاد، آيين و مرام حق را پس از شنيدن استدلالهاى دانشمندان هر دو طرف انتخاب كنند. بيشتر انحرافات عقيدتى و حقكشيها بر اثر «تنها به قاضى رفتن» است.

يوحناى ذمى در جست وجوى حقيقت

او يك نفر مسيحى است كه در مصر مى زيسته و از دانشمندان بسيار زيرك و

  • نام منبع :
    شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي ج3
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 150844
صفحه از 504
پرینت  ارسال به