(7)تفسير شيخ ابوالفتوح رازى ^۱

ابن يوسف شيرازى

مؤلف اين تفسير، كه يكى از تفاسير علمى فارسى است، شيخ ابوالفتوح رازى رحمه اللهمى باشد (جمال الدين حسين بن على بن محمد بن احمد خزاعى نيشابورى معروف به رازى) كه از بزرگان علماى اماميه و وعّاظ قرن ششم هجرى بوده اند. در علم حديث و تفسير و كلام و علوم ادبيه توانايى زياد داشته. پدران و اجداد وى بيشتر از اهل علم و از دوستان خانواده پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله بوده اند و نسب ايشان به «بديل بن ورقاء خزاعى»، كه از صالحين صحابه پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله بوده اند، منتهى مى شود. بدبختانه سال وفات و تولد ايشان به تحقيق معلوم نيست و در كتب سير و رجال متعرض آن نشده اند. با اينكه دو نفر از شاگردان ايشان يكى ابن شهر آشوب در كتاب معالم العلماء و ديگرى منتجب الدين در فهرست خود از ايشان نام برده و مراتب فضلى و عظمت علمى اين عالم بزرگ را متذكر شده اند، از سال تولد و وفاتشان نامى نبرده اند و به قرينه نسخه نمره 134 تفاسير فهرست رضويه كه آن را در سال (556) نوشته اند، معلوم مى شود كه تاريخ تأليف اين كتاب قبل از تاريخ مذكور بوده است و ابن شهر آشوب، كه از شاگردان مؤلف بوده، در سال 588 وفات يافته اند. بنابراين تأليف اين كتاب در اوائل قرن ششم هجرى است.
از مؤلفات ايشان فقط دو كتاب را ابن شهر آشوب و منتجب الدين نقل كرده اند: يكى همين تفسير است و ديگرى شرح شهاب است و بنا به نقل امل الآمل از منتجب