295
مأخذ شناسي رجال شيعه

نجف ، محمّد مهدى .

677 . الجامع لرواة وأصحاب الإمام رضا عليه السلام . مشهد : المؤتمر العالمى الثانى للإمام الرضا عليه السلام ، 1407 ق ، 2 ج ، اوّل .
متن كتاب ، مشتمل بر فهرستى از اسامى 831 نفر از اصحاب امام رضا عليه السلاماست كه با ايشان ملاقات داشته اند و از حضرت ، كلامى شنيده اند ، و يا روايتى از قول يا فعل امام ، بدون واسطه ، نقل كرده اند ؛ و نيز راويان و اصحابى كه در زمان حضرت زندگى مى كرده اند و مطلبى را از ايشان نقل كرده اند و يا حضرت ، در مورد آنها مطلبى را نقل كرده است .
فهرست اسامى در اين كتاب ، از مصادر اوّليه چاپ شده و چاپ نشده ، شامل سيصد
عنوان از كتاب هاى اصول ، فروع ، تفسير ، حديث ، فقه ، اخلاق ، تاريخ ، سيره ، تراجم ، رجال و ... از شيعه و سنّى ـ كه به اسامى بعضى از آنها اشاره شده ـ تهيه گرديده است .
از هر يك از راويان ، تنها يك روايت نقل شده است و به دنبال آن ، مصدر مورد مراجعه ، مشخّص شده است . همين طور ، اقوال علماى علم رجال در توثيق و تضعيف راويان ، آورده شده است .
به منظور مشخّص شدن طبقه راوى و تمييز راويانى كه احتياج به تمييز مشتركات دارند ، مروى عنه اين راويان ، مشخّص شده اند .

نمازى شاهرودى ، على .

678 . الإعلام الهادية الرفيعة فى اعتبار الكتب الأربعة . مشهد : چاپ خانه خراسان ، 1357 ش ، 228 ص ، جيبى .
كتب اربعه حديثى ، از مصادر بسيار مهم شيعه در فقه اند . نويسنده كتاب ، با بيان ادلّه اى در اعتبار اين چهار كتاب حديثى ، در نظر دارد كه جايگاه محكم اين كتاب ها را نزد مخاطبان با بيانى استدلالى مشخّص نمايد .
روش مؤلّف در بيان ادّله اعتبار اين كتاب ها به صورت هاى مختلف است . در مرحله اوّل ، اسناد و راويان احاديث اين كتاب ها را به صورتى كلّى مورد بحث و بررسى قرار داده و سپس اقوال علما در مورد اين كتاب ها را مطرح نموده است و در آخر ، پاسخ هاى خود بر خدشه كنندگان را ارائه مى نمايد .
مباحث مطرح شده در اين كتاب ، در پنج فصل و يك خاتمه آورده شده است كه عبارت اند از :
فصل اوّل ، در اصول اربعمئه در كتب اربعه . در اين قسمت ، 65 مورد از اصولى كه از مصادر اين كتب اند ، مطرح شده و طريق هر يك از مؤلّفان كتب اربعه به صاحبان اين اصول ، به همراه شماره سند روايات ، ذكر شده است ؛
فصل دوم ، در بيان اقوال علما در اعتبار «اصول اربعمئه» ؛
فصل سوم ، در وجوب اعتماد بر اين اصول ، اقوال علما مطرح شده و مورد بررسى واقع شده است ؛
فصل چهارم ، در بيان سخنان مشايخ ثلاثه در اعتبار كتب اربعه حديثى ؛
فصل پنجم ، كلام علما در اعتبار كتب اربعه .
در خاتمه كتاب ، در دفع شبهات مطرح شده بر كتب اربعه ، مطالبى مورد بحث قرار گرفته است .
در نهايت ، بحثى مختصر در اعتبار كتب علاّمه مجلسى و بيان جايگاه علمى شيخ حرّ عاملى ، آورده شده است .
679 . مستدركات علم رجال الحديث . مقدّمه: حسن نمازى، قم: حسن نمازى، 1412ق، 8 ج ، اوّل .
اين كتاب ، مشتمل بر مقدّمه و 28 باب و خاتمه است .
مقدمه كتاب ، شامل هشت فصل و خاتمه است در فصل هاى مقدّمه ، اين مباحث مطرح شده اند :
فصل اوّل ، تعريف علم رجال ؛
فصل دوم ، موضوع علم رجال ؛
فصل سوم ، فايده علم رجال ؛
فصل چهارم ، تاريخ حيات ، اسامى ، القاب و كنيه هاى معصومان عليهم السلام ؛
فصل پنجم ، اصحاب اجماع ؛
فصل ششم ، روايات معصومان عليهم السلام در مدح و ذم ؛
فصل هفتم ، اعتبار كتب اربعه ؛
فصل هشتم ، فوايد رجالى ، شامل امور ثابت كننده وثاقت و حُسن راوى ، توثيقات عامّه ، وقوع راوى در بعضى از طُرُق دليل بر وثاقت وى است . همچنين چند فايده در بيان روش هاى مؤلّف در تأليف اين كتاب ، آمده است .
در خاتمه، كتاب نامه و فهرست مؤلّفان رجالى اصحاب ائمه عليهم السلام ، مشخّص شده اند.
متن كتاب ، مشتمل بر اسامى و بيان شرح احوال دو دسته از رجال است كه عبارت اند از :
اوّل ، رجالى كه در كتاب هاى تنقيح المقال ، جامع الرواة و معجم رجال الحديث ، نامى از آنها آورده نشده است .
دوم ، بعضى از رجالى كه در كتاب هاى ذكر شده ، نامشان آورده شده است ؛ امّا مؤلّف اين كتاب ، در شرح احوال آنها مطالب ديگر را بيان كرده است .
اسامى رجال حديث ، بر اساس حروف الفبا تنظيم شده است .
خاتمه كتاب ، شامل كنيه ها ، القاب و اسامى راويان زن است .
مقدمه حسن نمازى در زندگى نامه مؤلّف و فهرستى از كتاب هاى چاپ شده و چاپ نشده اوست .


مأخذ شناسي رجال شيعه
294

نجّار ، محمّد على .

676 . تصحيح تراثنا الرجالى مع التعريف بالمجهولين من رواته . مؤسسة دار الهجرة ،
1410 ق ، ج 1 ، 628 ص ، اوّل .
در طول تاريخ تدوينِ كتاب هاى حديثى و رجالى در دوران هاى مختلف ، شكل هاى متفاوتى از اشتباه ، مانند : انقطاع در سند ، سِقط ، زياده ، تحريف ، تداخل اسامى ، جهل نسبت به پدر راوى ، و جهل به شهرت و ... در اسناد احاديث ، وارد شده است . مؤلّف كتاب ، ضمن بيان اين اشتباه ها ، تا حدودى قائل به تفكيك در نوع آنها در دوران هاى مختلف تأليف اين كتاب ها شده است ، به طورى كه نوع اشتباه در اسناد را در دو دوره كلّى با عنوان «الشوائب الجديدة» و «الشوائب القديمة» ، تقسيم نموده و بيان داشته است كه اشتباه هاى جديد ، از قرن دهم هجرى به بعد در اسناد روايات وارد شده اند ، به اين ترتيب كه به مرور زمان ، در تأليف كتاب هاى جديد ، اشتباه هايى در بيان اسناد موجود در كتاب هاى حديثى و رجالى به صورت تصحيف ، تحريف ، تداخل ، سقط ، انقطاع و ... ايجاد شده است .
در متن كتاب ، از جلد اوّل ، نود مورد از اشكالاتى كه شامل تصحيف و اشتباه يك راوى به راوى ديگر است ، مشخّص شده اند ، به همراه بيان خودِ اشتباه و نشانى كامل مصدرى كه اشتباه در آن واقع شده است .
سپس نشانى كامل مصدرى كه شكل صحيح از سند را در بر دارد و نيز ديدگاه مؤلّف ، بيان شده است .
شايان ذكر است كه مشخّصات ذكر شده ، تنها شامل جلد اوّل از اين كتاب است و جلدهاى ديگر ، در دسترس نبودند .

  • نام منبع :
    مأخذ شناسي رجال شيعه
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1381
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 16627
صفحه از 368
پرینت  ارسال به