مرزبانى ، محمّد بن عمران (297 ـ 378 ق) .
77 . رجال محمّد بن عمران بن موسى المرزبانى .
الذريعة ، ج 10 ، ص 147 .
ابن بابويه قمى ، محمّد بن على (شيخ صدوق) (م 381 ق) .
78 . تاريخ ابن بابويه .
رجال النجاشى ، ص 389 (ش 1049) .
محقّق تهرانى در الذريعة (ج 3 ، ص 222 ، ش 812) اين كتاب را فهرست نموده و احتمال داده است كه اين كتاب ، مشتمل بر شرح حال راويان عامّه و خاصّه بوده است .
79 . ذكر من لقيه من أصحاب الحديث و عن كل واحد منهم حديث .
رجال النجاشى ، ص 389 (ش 1049) .
اين كتاب ، مشتمل بر فهرست اسامى رجالى است كه داراى نقل حديث هستند و ظاهرا شيخ صدوق ، آنها را ملاقات نموده است .
محقّق تهرانى در الذريعة (ج 21 ، ص 72 ، ش 4006) ، اين كتاب را با عنوان مشيخة الصدوق و با عنوان موجود در رجال النجاشى (ج 10 ، ص 37 ، ش 205) فهرست نموده است .
80 . الرجال المختارين من أصحاب النبى صلى الله عليه و آله .
رجال النجاشى ، ص 389 (ش 1049) .
سيّد محسن امين در أعيان الشيعة (ج 10 ، ص 25) و محقّق تهرانى در الذريعة (ج 10 ، ص 83 ، در ضمن ش 148) ، نام اين كتاب را در فهرست اسامى آثار اين مؤلّف آورده اند .
81 . فهرست ابن بابويه .
الفهرست ، ص 201 (ش 299 ـ 300) .
اين كتاب ، نزد شيخ طوسى موجود بوده است و او در الفهرست ، در شرح حال «زيد النرسى» و «زيد الزرّاد» ، نقل قولى از اين كتاب آورده است .
محقّق تهرانى در الذريعة (ج 16 ، ص 374 ، ش 1438) آن را فهرست نموده است .
82 . مشيخة الفقيه .
منتشر شده در : [كتاب] من لا يحضره الفقيه . دار صعب و دار التعارف للمطبوعات . 4 ج (ج 4 ، 137ص) .
شيخ صدوق در كتاب من لايحضره الفقيه ، براى اختصار در سند ، اوايل اسناد اغلب روايات را حذف نموده است و براى رفع نقصان موجود در اسناد ، در آخر همين كتاب ، المشيخة را كه در بردارنده طريق خود به هر يك از راويانى است كه روايت را از وى نقل نموده ، تهيه و تنظيم كرده است .
شرح هاى تأليف شده بر اين مشيخه عبارت اند از :
شرح محمّد تقى مجلسى اصفهانى (م 1070 ق) .
شرح سيّد هاشم بحرانى توبلى اصفهانى (م 1107 ق) با عنوان تعريف رجال من لا يحضره الفقيه .
شرح على بن حسن خراسانى (زنده در 1110 ق) .
شرح ياسين بلادى بحرانى (م ق 12) با عنوان معين النبيه فى رجال من لا يحضره الفقيه .
شرح سيّد عبد اللّه كبير عاملى اصفهانى (م 1243 ق) .
شرح محمّد حسن بروجنى (زنده در 1257 ق) .
شرح سيّد محمّد حسين طباطبايى تبريزى (م 1294 ق) .
شرح سيّد ميرزا محمّد هاشم چهار سوقى (م 1318 ق) .
شرح ميرزا يحيى مستوفى اصفهانى (م 1326 ق) .
شرح سيّد حسن موسوى آل خرسان نجفى (ق 14) .
شرح عباس حاجيانى دشتى با عنوان نخبة المقال فى تمييز الاسناد والرجال .
شرح محمّد جعفر شمس الدين .
در «ترتيب» مشيخه كتاب من لا يحضره الفقيه ، اين كتاب ها تأليف شده اند :
ترتيب حسن بن زيد الدين عاملى (صاحب معالم) (م 1011 ق) .
ترتيب عبد الحى بن محمّد يزدى (زنده در 1055 ق) .
ترتيب فخر الدين طريحى (م 1085 ق) .
ترتيب علاء الدين محمّد گلستانه (م 1110 ق) .
در تكميل اين مشيخه و مشيخه التهذيب و كتاب من لا يحضر ، مرحوم محمّد على آل كشكول (م 13 ق) ، كتابى رابا عنوان حديقة النظار [/ الأنظار] فى مشيخة الفقيه والتهذيب والاستبصار ، تأليف نموده است .
محقّق تهرانى در الذريعة (ج 21 ، ص 72 ، ش 4007) اين كتاب را فهرست نموده است .
83 . المصابيح .
رجال النجاشى ، ص 389 (ش 1049) .
اين كتاب ، مشتمل بر فهرست اسامى راويان هر يك از معصومان عليهم السلام و شامل پانزده «مصباح» است :
مصباح اوّل ، شامل اسامى رجالى است كه از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت نقل كرده اند .
مصباح دوم ، شامل اسامى زنانى است كه از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت نقل كرده اند .
مصباح سوم ، شامل اسامى راويانى است كه از اميرمؤمنان عليه السلام روايت نقل كرده اند .
مصباح چهارم ، شامل اسامى راويانى است كه از حضرت زهرا عليهاالسلامروايت نقل كرده اند .
مصباح پنجم ، شامل اسامى راويانى است كه از امام حسن عليه السلام روايت نقل كرده اند .
به همين ترتيب ، در بيان فهرست اسامى راويان از هر يك از معصومان عليهم السلام، يك «مصباح» آورده شده است . در مصباح پانزدهم نيز فهرست اسامى اشخاصى كه داراى توقيع بوده اند ، آورده شده است .
در رجال النجاشى ، هر يك از اين «مصباح»ها به عنوان يك كتاب مستقل ، فهرست شده است .
محقّق تهرانى در الذريعة (ج 10 ، ص 146) ، اين كتاب را با عنوان رجال الشيخ الصدوق محمّد و نيز با عنوان المصابيح (ج 21 ، ص 80 ، ش 4043) هم فهرست كرده است .
84 . المعرفة برجال البرقى .
رجال النجاشى ، ص 389 (ش 1049) .
سيّد محسن امين در أعيان الشيعة (ج 10 ، ص 25) و محقّق تهرانى در الذريعة (ج 21 ، ص 249 ، ش 4874) نام اين كتاب را در فهرست كتاب هاى اين مؤلّف آورده اند .
