همراه اين نكته كه هيچ مورّخ و محقّقى در انتساب كتاب منارات السائرين به نجم الدين رازى شك ندارد، هرگونه ترديدى را در باب انتساب نسخه بحر الحقايق والمعانى به نجم الدين رازى، خواهد زدود.
2. تطابق برخى مطالب بحرالحقايق با مرصاد العباد و منارات السائرين
نجم الدين رازى در ابتداى كتاب منارات السائرين يكى از انگيزه هاى خود را در تأليف چنين كتابى، بيان معانى استنباط شده از اشارات قرآنى و ناگفته هاى روايى و اسرارى كه برزبان مشايخ بزرگوار رفته، مى داند:
... مستنبطا معانيه من اشارات القرآن و تلويحات الأخبار و رموز المشايخ الكبار، مؤسسا مبانيه على مشاهدات الانوار و مكاشفات الاسرار، من غرائب المواهب و عجائب المراتب. سالكا فيه طريقة أسبَق الى سلوكها، و... . ۱
از اين رو، موارد دريافت هاى تأويلى از آيات قرآن كريم در منارات السائرين كم نيست و شيخ هرجا به آيه اى برمى خورد، با صرف نظر از معانى ظاهرى آيات، مستنبطات ذوقى خويش را عرضه مى دارد، كما اينكه در مواضعى از مرصاد العباد نيز با تعبيراتى چون: «معنى ظاهر آيت شنوده باشى و ليكن معنى باطنش بشنو، كه قرآن را ظاهرى و باطنى است...»، ۲ به سراغ معانى باطنى قرآن رفته است. اين نشان مى دهد كه ذهن نجم الدين رازى در مواجهه با قرآن، ذهنى تأويلگر بوده و در همه كتاب هاى خود اين رويّه را حفظ كرده است.
در مورد تكرار و تشابه انديشه و مضمون در اين دو كتاب (بحر الحقايق و منارات السائرين) و حتى تشابه اشعار به كار گرفته شده در اين آثار، به تفصيل مى توان سخن گفت، امّا در اينجا تنها براى اثبات وحدت مؤلّف اين دو اثر، به مواردى اشاره