47
بزرگان ری ج1

6. رسالة فى دفع الغم من الموت(لماذا اخاف الموت). اين رساله بخشى است از تهذيب الاخلاق مسكويه كه مرن ۱ به نام ابن سينا ضمن مجموعة رسائل الشيخ الرئيس... منتشر كرد (ليدن، 1894 م) و شيخو نيز ابتدا آن را بدون ذكر نام مؤلف در مجله «المشرق» به چاپ رساند و پس از آن در همان سال ضمن اشاره به اشتباه مرن از مسكويه به عنوان مؤلف اين رساله ياد كرد (نك : شيخو، 839ـ844، 960ـ961؛ زريق، 238ـ239). متن موجود در تهذيب و متن اين رساله يكسان است (نك : تهذيب، 209ـ217؛ قس: ابن سينا، 339ـ346). متن و ترجمه رساله مذكور در قم به سال 1327 ش منتشر شده است.
7. الفوز الأصغر، كه مشتمل بر 3 مسأله است. اين كتاب چندبار منتشر شده است، از جمله در بيروت (1319 ق)، قاهره (1325 ق) و نيز همراه فوز السعادة در تهران (1314 ق).
8. فوز السعادة. به گفته آقابزرگ(الذريعة، 16/369)، فوزالسعادة مجموعه مقالاتى است ابتكارى كه در ظهر الفوزالاصغر در 1314 ق به چاپ رسيده است. به گفته همو اين اثر غير از ترتيب السعادات است(قس: خوانسارى، 1/255).
9. لغز قابس(لوح قابس). اين اثر كه در واقع بخشى است از جاويدان خرد، چند بار از جمله در مادريد (1793 م) پاريس (1873 م) و الجزاير (1898 م) به چاپ رسيده است.
10. الهوامل و الشوامل. «هوامل» مجموعه پرسشهاى ابوحيان توحيدى، و «شوامل» پاسخهاى مسكويه به اين پرسشهاست. اين كتاب در 1370 ق / 1951 م به كوشش احمد امين و احمد صقر از روى نسخه منحصر به فرد (مورخ 440 ق) در قاهره به چاپ رسيده است.

1.Mehren


بزرگان ری ج1
46

تازى و وصايا، از ابوعلى مسكويه بر شمرده اند كه فقط از شمارى از آنها آگاهى داريم و برخى نيز به طور پراكنده در آثار ديگران نقل شده است. آثار شناخته شده ابوعلى مسكويه از اين قرارند:

الف) چاپى

1. تجارب الامم، مشهورترين اثر تاريخى ابوعلى مسكويه كه نسخ متعددى از آن در دست است و بخشهايى از آن چاپ شده است (نك :ه د، تجارب الامم).
2. ترتيب السعادات و منازل العلوم. اين كتاب با عنوان السعادة در مصر (1928 م) و با عنوان ترتيب السعادات در تهران (1314 ق) در حاشيه مكارم الاخلاق طبرسى و در همان تاريخ در تهران به ضميمه مبدأ و معاد ملاصدرا منتشر شده است.
3. تهذيب الاخلاق (طهارة الاعراق)، در فلسفه اخلاق، كه چند بار در هند، قاهره، استانبول و بيروت منتشر شده (نك ه د، تهذيب الاخلاق) و حاوى نظريات مسكويه در حكمت عملى است (نك : بخش انديشه هاى فلسفى (در همين مقاله).
4. جاويدان خرد (الحكمة الخالدة) كه بر پايه جاويدان خرد منسوب به هوشنگ پيشدادى است. حسن بن سهل آن را به عربى ترجمه كرده مسكويه آن را به اتمام رسانيده است. اين اثر كه به نام آداب العرب والفُرس نيز شهرت دارد، در حكمتها و اندرزهاى ايرانيان، هنديان، يونانيان و تازيان است. مسكويه نام باستانى اثر را تغيير نداده است. متن عربى كتاب و ترجمه هاى كهن فارسى آن تاكنون چندبار منتشر شده است (نك : ه د، جاويدان خرد).
5. چند رساله و نوشته كوتاه فلسفى كه برخى از آنها در دمشق ۱ ، قاهره و ليدن منتشر شده است.

1.Arkoun,M. Deux Epخtres de Miskawayh ,Bullrtin d etudles orientales, Damas,۱۹۶۱-۱۹۶۲, vol. xvll.

  • نام منبع :
    بزرگان ری ج1
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 108144
صفحه از 360
پرینت  ارسال به