2. اشعار. ثعالبى (تتمة، 1/96ـ100) و ياقوت (همان، 5/7ـ17) نمونه هايى از شعر ابوعلى را نقل كرده اند. بيرونى هم بيتى از او آورده است (ص 255).
3. عهدنامه ابوعلى مسكويه با خود، كه ياقوت (همان، 5/17ـ19) آن را به عنوان «وصيت» او، و ابوحيان (المقابسات، 383ـ387) به عنوان «عهد» آورده و آن را ستوده است. متن «عهد» در مقابسات بيش از متنى است كه ياقوت آورده است.
4. «وصيت مسكويه»، سفارش مسكويه است به جويندگان حكمت. اين «وصيت» در صوان الحكمه ابوسليمان ( ص 347ـ352) آمده است. ابوعلى در جاويدان خرد(ص 285ـ290) آن را در فصل حكمت حكماى اسلامى بدون ذكر نام خود آورده است.
از ديگر آثار وى كتاب الفوزالاكبر است كه به دست نيامده است (براى ديگر آثار منسوب به وى، نك : امامى، 28ـ30).

انديشه هاى فلسفى

ابوعلى در غالب زمينه هاى حكمت نظرى و عملى بويژه در فن تهذيب اخلاق به جدّ كوشيده و عمرى دراز بر سر آن نهاده است، تا آنجا كه برخى لقب «معلم سوم» به وى داده اند (نك : امين، 3/158). مسكويه حتى به تاريخ به عنوان آزمايشگاه فلسفه عملى خود مى نگريست، چنان كه مى توان او را پيشرو نويسندگان علمى تاريخ به شمار آورد. از ويژگيهاى تفكر او، توجه به اندرزنامه هاى ملل گوناگون است كه آنها را در جاويدان خرد گرد آورده است. وى در تفكر فلسفى خود بيش از همه متأثر از ارسطو و افلاطون است. بر حسب موضوعها و مباحث فلسفى، گاه ارسطويى و گاه افلاطونى است. در تهذيب الاخلاق و الفوز الاصغر علاوه بر اين دو فيلسوف، از سقراط، جالينوس، فيثاغورس، فرفوريوس، پروكلوس(برقلس) نقل قول كرده و آراى آنان را مورد نقد قرار داده است، اما به رواقيان توجه چندانى نشان

ب) خطى

1. رسالة فى ذكر الحجرالاعظم، كه ظاهرا در كيمياست. نسخه اى از آن در دانشگاه تهران موجود است (مركزى، خطى، 4/982ـ983).
2. رسالة فى الكيمياء. نسخه اى از آن در كتابخانه خصوصى اصغر مهدوى معرفى شده است (همان، 2/153).
3. رسالة فى مائية العدل. عنوان كامل آن در تنها نسخه موجود كه در كتابخانه آستان قدس نگهدارى مى شود (نك : آستان، 13/173)، چنين است: رسالة الشيخ ابى على احمد بن يعقوب مسكويه الى على بن محمد ابى حيان الصوفى فى مائية العدل.
4. كتاب الاشربة، در داروشناسى. گزيده اى از آن در كتابخانه صائب آنكارا موجود است (نك : ششن، 358؛III/336 GAS,).
5. كتاب فى تركيب الباجات من الاطعمة(كتاب الطبيخ). نسخه اى از اين اثر در كتابخانه احمد ثالث استانبول در دست است (ششن،GAS، همانجاها).
6. الكنز الكبير، در كيميا. نسخه اى از آن در كتابخانه بشيرآغا(GAS,IV/291) موجود است.
7. نديم الفريد (انس الفريد). قندوزى حنفى (ص 484ـ485) احتجاج مأمون را در جريان وليعهدى امام رضا عليه السلام از اين اثر مسكويه نقل كرده است.
امينى نيز بخشى از آن را آورده است (1/212). همچنين دركتاب مختصر فى الامثال والاشعار كه در كتابخانه فاتح (شم 5297) نگهداى مى شود، اين احتجاج مورد استفاده قرار گرفته است (نك : مركزى، ميكروفيلمها، 1/403ـ404).

ج) آثار يافت نشده

1. رساله اى به بديع الزمان همدانى، به نظم و نثر كه در پاسخ رساله اعتذار بديع الزمان است (نك : ياقوت، ادبا، 5/11ـ17).