131
بزرگان ری ج1

سپس مؤلف روضات مى گويد:
من در كتاب سرائر تأليف ابن ادريس جايى نديدم كه وى حمصى را تضعيف كرده باشد بلكه به گفته بعضى از دانشمندان مطلب به عكس است.
زيرا شيخ منتجب الدين رازى در شرح حال ابن ادريس نوشته است، كه «حمصى عقيده داشت كه ابن ادريس مطالب را به هم مخلوط مى كرد و اعتمادى بر تصنيف او نيست».
و نيز صاحب روضات مى گويد:
آنچه من از آغاز تا پايان سرائر ديده ام اين است كه ميان اين دو مرد عاليقدر دوستى كامل برقرار بوده است. ابن ادريس كسى نيست كه از چنين بزرگوارى عيبجويى كند و او را به زشتى ياد نمايد! (بلكه هرجا از او نام برده به نيكى ياد كرده است)
از جمله در باب نوادر كتاب قضا آنجا كه روايت محمد بن مسلم را در خصوص قضاوت حضرت اميرالمؤمنين (ع) راجع به رد ملك حبس شده و انفاذ ارث آن، نقل مى كند مى گويد: «شيخ ما محمود بن على بن حسن حمصى رازى (رحمه الله) معنى اين حديث را قضى اميرالمؤمنين برد الحبيس و انفاذ المواريث... از من پرسيد. گفتم...چون پاسخ مرا شنيد گفت مقصود را فهميدى و حقيقت آن را شناختى». سپس ابن ادريس مى گويد او را داراى اخلاق ستوده اى ديدم كه در امثال وى كمتر مشاهده كرده ام.
مؤلف روضات در پايان مى نويسد:
از تعبيرى كه ابن ادريس از حمصى نموده و گفته است: «شيخ ما» معلوم مى شود كه وى بعضى مراتب علمى مخصوص به حمصى را يا از وى


بزرگان ری ج1
130

شيخ امام سديدالدين محمود بن على بن حسن حمصى رازى، در اصول عقايد و اصول فقه علامه زمان و دانشمندى پارسا و موثق بود.
آن گاه تأليفات او را شمرده سپس مى نويسد: «چند سالى در مجلس درسش حاضر گشتم و بيشتر اين كتابها را موقعى كه نزد وى مى خواندند، شنيدم» ۱ .
فقيه بزرگ صاحب معالم در آخر مبحث (اجماع) از كتاب دراية الحديث پدرش شهيد ثانى (طاب ثراه) نقل مى كند كه وى گفته است:
اكثر فقهايى كه بعد از شيخ طوسى آمده اند نظر به اعتماد مبرم و حسن ظنى كه به شيخ داشته اند، در مقام فتوا دادن از شيخ تقليد مى كردند.
سپس مى گويد:
از جمله دانشمندانى كه قبل از من متوجه اين مطلب شده اند، شيخ فاضل محقق سديدالدين محمود حمصى و سيد رضى الدين ابن طاوس و گروهى ديگر مى باشند.
و از سيد بن طاوس نقل مى كند كه وى از جد مادريش ورام بن ابى فراس شاگرد حمصى نقل كرده كه او معتقد بود:«بعد از شيخ هر مجتهدى در شيعه پيدا شده، فقط ناقل فتاوى و آراى شيخ بوده است»، كه به گفته محدث نورى در خاتمه مستدرك اين خود دلالت بر عظمت مقام فقاهت حمصى دارد ۲ .
مؤلف روضات الجنات مى نويسد:
محدث نيشابورى (ميرزا محمد اخبارى) در رجال خود از وى نام برده ولى به جاى رازى «زلزلى» ضبط كرده تا آنجا كه گفته است: ابن ادريس او را تضعيف نموده و گفته است كه وى در بيان مطالب چندان دقت نمى نمود و از اين رو به تصنيفات او نمى توان اعتماد كرد.

1.امل الآمل، ج ۲، ص ۳۱۶.

2.مستدرك وسائل، ج ۳، ص ۴۷۸.

  • نام منبع :
    بزرگان ری ج1
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 108322
صفحه از 360
پرینت  ارسال به