215
بزرگان ری ج1

سپس علامه اجازه نقل و روايت تأليفات خود را و تأليفاتى كه در آنها مجاز بوده، به وى داده و در پايان نوشته است:
نوشت بنده حقير فقير خداوند تعالى،حسن بن يوسف بن مطهّر حلّى نويسنده كتاب، در سوم شعبان المبارك سال 713 در ناحيه ورامين. ۱
شهيد اوّل، ميرسيد شريف جرجانى و سعد الدين تفتازانى، از شاگردان معروف رازى به شمار مى آيند.
قطب الدين در پناه سلطان ابوسعيد، بويژه وزير دانشمند و فضل پرورش، غياث الدين محمد بن رشيد الدين فضل اللّه به تتبّع و تحقيق و تأليف پرداخت و دو كتاب گرانسنگ خود شرح مطالع و شرح شمسيه را به نام آن وزير دانش دوست نگاشت. پس از آنكه ابوسعيد وفات يافت و وزيرش غياث الدين در سال 736 به شهادت رسيد و ديگر بازار علم و دانش چندان رونقى نداشت، گويا رازى اندكى از اجتماع كناره گيرى كرد و انزوا طلبيد.
رازى در اواخر عمرش سال 763 به دمشق هجرت كرد و در آن ديار اقامت گزيد. از سال 736 يعنى سال شهادت غياث الدين تا زمان كوچيدن قطب به شام، از چگونگى زندگانى وى اطلاع دقيقى در دست نيست. گويا مدتى را در شهر گلستان تركستان مى زيسته، زيرا تحرير بخش فلسفه كتاب المحاكمات به تاريخ دهم رجب سال 755 در شهر گلستان پايان پذيرفته است. همچنين طبق برخى شواهد مى توان گفت او در زمان سلطنت شاه شجاع كه مردى ادب پرور و شعردوست بود و به علما احترام مى گذاشت مدتى از عمر خود را در شيراز سپرى كرده است. ۲
علت انتخاب دمشق از جانب او نيز به خوبى روشن نيست، شايد بتوان گفت، انگيزه انتخاب دمشق گرمى بازار تدريس و بحث و تحقيق و فضاى نسبتا آزاد آنجا و

1.مجالس المؤمنين، ج۲، ص ۲۱۲؛ امل الآمل، ج ۲، ص ۳۰۱.

2.رك: مفتاح السعادة، ج۱، ص ۲۷۹.


بزرگان ری ج1
214

شيخ حرّ عاملى، ميرزا عبداللّه افندى، ميرزا حسين نورى، شيخ آقا بزرگ تهرانى و سيد حسن صدر ۱ بر اين عقيده اند، ولى محقّق ثانى وى را از خاندان ديالمه دانسته است. ۲
رازى در زادگاه خود به فراگيرى علوم و فنون رايج عصر پرداخت و ديرى نپاييد كه در علوم عصر خود به مقامى بلند دست يافت. وى فقه را در محضر علامه حلّى و حكمت را نزد قطب الدين شيرازى آموخت. استادان مشهور وى عبارتند از: علامه حلّى، قاضى عضدالدين ايجى، قطب الدين شيرازى، شمس الدين اصفهانى. ۳
رازى از شاگردان برجسته علامه حلّى بود، زمان حكومت سلطان محمد خدابنده كه علامه حلّى مدتى در ايران به سر مى برد، گويا رازى در ورامين قواعد علامه را نزد وى خواند و نكات دقيق فقهى آن را به دقت فرا گرفت، آن گاه مفتخر به اجازه اى از جانب استاد شد. علامه در اين اجازه، كه آن را در ورامين نگاشته، شاگرد برجسته خود را بسيار ستوده و با القابى بزرگ از او ياد كرده است. در اجازه علامه كه در پشت كتاب قواعد نوشته شده چنين آمده است:
اكثر اين كتاب را شيخ دانشمند، فقيه فاضل، محقّق مدقّق، زبدة العلماء و الأفاضل، قطب الملّة و الدين، محمد بن محمد رازى (أدام اللّه أيّامه)، نزد من خواند و با دقت بحث و تحقيق نمود و از مشكلات آن پرسش كرد. من معظم شبهاتش را روشن كردم، كاملاً برايش بيان نموده و پاسخ گفتم. ۴

1.ر ك: امل الآمل، ج۲، ص ۳۰۰؛ رياض العلماء، ج ۵، ص ۱۷۱؛ مستدرك، ج ۳، ص ۴۴۸، الحقائق الراهنه، ص ۲۰۰؛ تأسيس الشيعه، ص ۴۰۱.

2.رك: روضات الجنات، ج ۶، ص ۳۸.

3.امل الآمل، ج ۲، ص ۳۰۰؛ طبقات الشافعيه، ابن شهبه، م ۴ـ۳، ص ۲۸۷؛ رياض العلماء، ج۵، ص ۱۷۱؛ نجوم الزاهره، ج ۱۱، ص ۸۷.

4.مجالس المؤمنين، ج۲، ص ۲۱۲؛ امل الآمل، ج ۲، ص ۳۰۱.

  • نام منبع :
    بزرگان ری ج1
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 117051
صفحه از 360
پرینت  ارسال به