331
بزرگان ری ج1

سواهم.
روى عنه: داود بن شهملك اللَيرى، و محيى الدين محمد شاه الغزالى و شمس الدين محمد بن حسن الساوجى و كهف الدين إسماعيل بن عثمان القصرى و امام الدين عبداللّه بن داود بن معمر بن الفاخر و الحافظ شرف الدين الدمياطى و الشيخ محمد بن محمد الكَنْجى و قطب الدين ابن القسطلانى.
صَفَدى در الوافى بالوفيات، افزون بر مشايخ ياد شده كه مأخوذ از تاريخ الاسلام ذهبى اند، از محدثان ديگرى چون ابن السمعانى (537ـ618 ه )، عبدالوهاب بن سُكينه (م 607 ه ) زينب الشعريه (م 615 ه )، عبدالمحسن بن الطوسى به عنوان استادان نجم الدين رازى ياد مى كند. ۱
ذهبى در تاريخ الاسلام درباره سال وفات نجم الدين رازى مى نويسد: «وتوفى ببغداد فى سادس شوال سنة أربع و خمس و ستمائه و دفن بالشونيزيه» امّا ذهبى ادامه مى دهد كه درباره تاريخ فوت نجم رازى، استادش يعنى ابوالعلاء فَرَضى (644ـ700 ه ) به بيش از سال 654 اعتقاد داشته است و همچنين شرف الدين دمياطى (630ـ705 ه ) از اصحاب حديث شيخ نجم الدين رازى، سال وفات او را ابتداى سال 656 ه دانسته و اين تاريخ را نه شفاها كه كتبا به ثبت رسانده است. ۲
به نظر مى رسد كه نبايد از كنار گفتار اين دو استاد ذهبى به آسانى گذشت. بويژه آنكه ذهبى خود درباره قدرت حفظ و دقّت نقل هر دو استاد در تذكرة الحفاظ خود

1.الوافى بالوفيات، ج ۱۷، ص ۵۷۹، شماره ۴۸۵.

2.متن عبارت چنين است: «انبانى باكثر هذا الفَرضىُّ و امّا الدمياطى فقال: توفى في اول عام ستة و خمسين، فيحرر هذا.» ر.ك: تاريخ الاسلام، مجلد مربوط به حوادث سالهاى ۶۵۱ـ۶۶۰،ص ۱۶۷.


بزرگان ری ج1
330

نجم دايه در يكى از آخرين نوشته هاى خود موسوم به منارات السائرين، بخشهايى از كتاب عرفانى استاد خود مجدالدين بغدادى را بى هيچ تصرفى و به گونه اى تفصيلى، نقل مى كند. ۱
نجم رازى در صفحه هاى آغازين تفسير عرفانى خود، آنجا كه سلسله راويان خويش را به هنگام نقل احاديثى از رسول اكرم صلى الله عليه و آله، بيان مى كند، به تصريح از كسانى چون: مؤيد محمد الطوسى (524ـ617 ه )، ثعلبى، ابوالمظفر عبدالرحيم بن عبدالكريم السمعانى (537ـ618 ه )، مؤيد بن محمد بن على المقرى ابوالعز عبدالباقى بن عثمان الهمدانى (م 602 ه ) ياد مى كند. اينان به گواهى كتب رجال و حديث از بزرگ ترين راويان حديث در زمان خود بوده اند و پيداست كه شيخ نجم الدين نيز از خوان حديث ايشان بى بهره نمانده است.
مطلب مهم ديگر درباره زندگانى شيخ نجم الدين رازى، آشنايى با استادان و مشايخ حديث او پس از مهاجرت به ديار عرب است. در باب استادان او در ايران و خوارزم، در منابع قديم و جديد موجود اطلاعات مفيدى مى توان يافت؛ امّا درباره استادان و شاگردان وى پس از مهاجرت، همچنان بهترين و قديمى ترين منبع، تاريخ الاسلام از شمس الدين ذهبى است.
متن عبارت ذهبى در مورد نجم الدين رازى كه در بخش «ابن شاهاور» آمده، چنين است:
ولد سنة ثلاث وسبعين و خمسمائة. و اول رحلته سنة تسع و تسعين.
وسمع: عبدالمعز الهروى و منصور بن الفراوى و أبا الجنّاب أحمد بن عمر الخيوقى، والمؤيد الطوسي و مسمار بن العويس و أبا رشيد محمد بن أبي بكر الغزّال و أبابكر عبداللّه بن ابراهيم بن عبدالملك الشحادى و جماعة

1.ر.ك: مقاله نگارنده اين سطور، تحت عنوان «بهره هايى از منارات السائرين»، نشر دانش. سال هجدهم (تابستان ۸۰)، شماره دوم، ص ۶۸ـ۷۲.

  • نام منبع :
    بزرگان ری ج1
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 119145
صفحه از 360
پرینت  ارسال به