203
امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری

از به شهادت رسيدن پدر بزرگوارش ، عبداللّه ، ماندن در عراق را بر خود دشوار ديد ، لذا عازم شهر قم كه عش آل محمّد صلى الله عليه و آله بود ، گشت .
از تاريخ ورود و چگونگى زندگانى اين سيد جليل القدر اطلاع دقيقى در دست نيست .
تنها مؤلّف تاريخ قم از احمد بن اسماعيل سمكه نحوى روايت كرده است:
چون أبو مسلم محمّد بن بحر اصفهانى والى و عامل قم شد ، در هر روز جمعه سوار بر اسب خود مى شد و به زيارت رؤساى قم مى رفت و حقوق ايشان را به جاى مى آورد . اتفاقا در يك روز جمعه سوار بر اسب شد و من هم همراه او بودم كه به زيارت عبّاس بن عبداللّه الشهيد علوى رفت و چون به درِ خانه او رسيد ، ديد كه عباس در سراى خود نشسته و گرداگرد خود قفسهايى از قمريان و مرغان را نهاده است . ابومسلم چون اين بديد بر او سلام كرد و باز گرديد و در بين راه به من گفت: تشبيه نمى كنم عباس را مگر به مردمانى كه به در طاق بغداد مى باشند . ۱
احتمالاً دليل گفتار والى اين بوده كه چون عباس بن عبداللّه الشهيد ، سرگرم تفريح با قمريان بوده و توجّهى به حاكم مبذول نداشت ، وى چنين گفتارى را ابراز نموده است .
به اتّفاق جميع علماى انساب ، از يكى فرزند عبّاس بن عبداللّه الشهيد نسل باقى مانده است و آن هم عبداللّه ابو محمّد الأبيض است . ۲
در همين رابطه شيخ عباس قمّى در كتاب خود ۳ مى نويسد:
امّا عبّاس بن عبداللّه الشهيد عقبش قليل است و ... .

محل دفن عبداللّه الأبيض

در تاريخ قم ۴ مسطور است كه:
يكى ديگر از امامزاده هايى كه به قم آمدند ، عبداللّه بن عبّاس بن عبداللّه الشهيد بن

1.تاريخ قم ، ص ۲۲۴ .

2.الشجرة المباركه ، ص ۱۷۷؛ تهذيب الأنساب ، ص ۲۵۵؛ عمدة الطالب ، ص ۳۱۵؛ انجم فروزان ، ص ۱۶۵؛ سرّ السلسلة العلويّه ، ص ۷۸؛ لباب الأنساب ، ج ۱ ، ص ۲۳۰ .

3.منتهى الآمال ، ج ۲ ، ص ۱۶۸ .

4.تاريخ قم ، ص ۲۲۶؛ انجم فروزان ، ص ۱۶۵ .


امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
202

اما درباره اعقاب و نسل عبداللّه الشهيد در كتب انساب آمده كه نسل آن حضرت از دو پسر به اسامى محمّد و عبّاس بوده است . ۱
مرحوم شيخ عباس قمّى در كتاب منتهى الآمال درباره محمّد بن عبداللّه الشهيد مى نويسد كه:
محمّد ، اميرى جليل و شهير بود كه معتصم خليفه او را به زهر كشته است . داستان شهادت محمّد بن عبداللّه الشهيد را چنين نوشته اند:
محمّد برادر عبّاس بن عبداللّه الشهيد ، اميرى جليل و مورد احترام معتصم عباسى بوده ، معتصم روزى با على بن عباس ، كه از اولاد حضرت ابوالفضل العبّاس عليه السلام شهيد كربلا بود ، به ورزش وزنه بردارى مشغول بودند و عمودى را هر كدام هشت بار بالا انداخته و مى گرفتند .
معتصم رو به محمّد بن عبداللّه الشهيد كرد و گفت: آيا شما از اين فن بهره اى داريد ، محمّد عمود را گرفته و شانزده مرتبه به بالا انداخت و گرفت . چون اين عمل از عهده پهلوانان ديگر آن روز خارج بود ، باعث خجالت معتصم شد و به روى خود نياورد ، اما او را خوش نيامد و تأكيد كرد كه محمّد هر چه زودتر به محل حكومت خارج بغداد برود و سپس آن جناب را با شربت زهرآلودى مسموم و شهيد نمود . ۲

دليل هجرت عبّاس بن عبداللّه

أبو عبداللّه حسين بن عبداللّه بن عبّاس ، هم خود و هم پدرانش همواره با حاكمان ظالم و غاصبان حقوق اهل بيت عليهم السلام درگير بودند و پيوسته به اسارت و زندان دشمنان اسلام در مى آمدند و يا به شهادت مى رسيدند و در اثر ظلم و فشار و اختناق دستگاه مخوف بنى عبّاس متوارى شده ، و به ايران و شهر رى و قم و ... پناهنده مى شدند .
در اين ميان ، عبّاس بن عبداللّه الشهيد ، جدّ اوّل امامزاده أبو عبداللّه حسين هم ، بعد

1.الشجرة المباركه ، ص ۱۷۷؛ سراج الأنساب ، ص ۱۶۳؛ منتخب التواريخ ، ص ۱۹۲ .

2.منتهى الآمال ، ج ۲ ، ص ۱۶۸ .

  • نام منبع :
    امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 178710
صفحه از 336
پرینت  ارسال به