239
امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری

مردمان عزيزترند و با اين حكم ، رتبه ابولهب بن عبدالعُزَّى و پسران او و عباس بن عبدالمطلب و زيدالنار و جعفر كذاب را از محمّد بن يعقوب كلينى ، محمّد بن حسن طوسى ، و مفيد و شيخ انصارى و ديگران بالاتر دانست؟ آن روايت كه از احمد بن اسحاق اشعرى قمى نقل شده و امام عسكرى عليه السلام بر او خرده گرفته كه چرا به حسين بن حسن بى حرمتى كرده است ۱ ، در مورد وظيفه غير هاشميان برابر هاشميان است ، و معناى آن اين نيست كه چون حسين از نژاد هاشم است ، هر چند بكند نزد خدا عزيز است و پروردگار از او مؤاخذات نخواهد كرد .
در بحارالانوار روايتى ديگر به نقل از محمّد بن جرير رستم طبرى مى بينيم . در اين روايت ، داستانْ رنگ ديگرى گرفته و با آب و تاب بيشترى نقل شده است:
عمر مى خواهد زنان اسير را بفروشد ، امير المؤمنين على عليه السلام مانع مى شود و بدو مى گويد از پيغمبر شنيديم كه بزرگان قوم را هر چند مخالف شما باشند گرامى بداريد .
چنانكه مى بينيم اينجا ديگر داستان شهربانو تنها نيست . داستان همه زنان ايرانى است كه اسير شده اند .
سپس مى فرمايد من سهم خود را از اين اسيران بخشيدم . بنى هاشم مى گويند ما هم سهم خود را بخشيديم ، مهاجر و انصار هم مى گويند ما هم سهم خود را بخشيديم . عمر به على عليه السلام پرخاش مى كند كه چرا به خاطر عجمان با من مخالفت مى كنى . ۲
روايت طولانى است و آثار پرداخت شعوبيان به خوبى در آن نمايان است .
مضمون روايتها با همه دستكارى كه در آن كرده اند ، چنان شگفت و ناپذيرفتنى است كه از صدها سال پيش محدثان و نسب دانان بر آن خرده گرفته و به انكار برخاسته اند .
سيد احمد بن على داودى مؤلف عمدة الطّالب فى أنساب آل ابى طالب در اين باره نظرى جالب دارد كه براى تكميل اين قسمت از بحث و نيز آشنايى با شيوه بحثهاى

1.منتهى الآمال ، ج ۲ ، ص ۲۶۷ .

2.بحار ، ج ۴۶ ، ص ۱۵ .


امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
238

دخترى به مسجد مدينه درآمده و اگر آن دختر ، شهربانو فرزند يزدگرد بوده است ؛ دليلى بر نفرين هرمز وجود ندارد.
اين اندازه مسلم است كه پدر و جد خود را مى شناخته و از كردار آنان به خوبى آگاه بوده است .
نيز در ذيل روايت مى خوانيم كه: على بن ا لحسين را إبْنُ الْخَيرتين مى گفتند؛ زيرا برگزيده خدا از عرب هاشم است و از عجم فارس (اين فقره از حديث به صورتهاى گوناگون ديده مى شود):
خدا از بندگانش دو تيره برگزيده است ، از عرب قريش و از غير عرب فارس را . ۱
خدا از آفريدگان خود دو صنف را برگزيد از عرب قريش و از عجم فارس را . ۲
و در بعضى روايتها تيره برگزيده به جاى قريش ، بنى هاشم است . گويا دگرگون كردن كلمه قريش به بنى هاشم پس از برافتادن امويان و روى كار آمدن عباسيان بوده است . اين روايت به هر مضمون كه باشد ، با ظاهر قرآن و روح شريعت اسلامى سازگارى ندارد . قرآن سبب كرامت را تقوا دانسته است نه نژاد . ۳
در چنين شريعت ، چگونه مى توان گفت قريش (به طور عموم) از ديگر طايفه ها برتر است؟ و ابو سفيان ، معاويه ، يزيد و سُهيل بن عمرو نزد خدا از قيس بن سعد بن عباده ، ابو ايوب انصارى ، سلمان فارسى و صدها تن ديگر از اين گونه مسلمانان حقيقى گرامى تر هستند؟
بلكه چگونه مى توان گفت همه فرزندان هاشم بن عبد مناف ، نزد خدا ، از ديگر

1.لِلّهِ تعالية مِنْ عِبادِهِ خَيرَتانِ فَخَيرَتُهُ مِنَ العَرَبِ قُريشٌ وَ مِنَ العَجَمِ فارِسٌ . (وفيات الاعيان ، ج ۲ ، ص ۴۲۹؛ مناقب ، ج ۴ ، ص ۱۶۷) . إنْ لِلّهِ مِنْ عِبادِهِ خَيرَتَين فَخَيرتُهُ مِنَ العَربِ قُريشٌ وَ مِنَ العَجَمِ فارسٌ (بحارالانوار ، ج ۴۶ ، ص ۸) .

2.إنْ اللّه َ خَيَّرَ مِنْ خَلقِهِ صِنْفَينِ . مِنَ العَرَبِ قُريشَ وَ مِنَ العَجَمِ فارِسَ (فارسنامه ابن بلخى ، ص ۴) .

3.سوره حجرات ، آيه ۱۳ .

  • نام منبع :
    امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 202604
صفحه از 336
پرینت  ارسال به