251
امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری

حسين عليه السلام مى بخشد ، هر دو دختر به هنگام اولين وضع حمل مى ميرند . تصور گروهى ديگر آن است كه شهربانو پس از حادثه روز دهم محرم خود را در آب انداخت و غرق شد . ۱
با توجه به آنچه دكتر شهيدى نوشته اند ، داستان شهربانو افسانه است و واقعيت ندارد و بر فرض واقعيت ، مدفون بودن وى در فراز اين كوه توهّمى بيش نيست و آنانكه داستان شهربانو را واقعيت پنداشته اند ، مرگ او را به هنگام نفاس و يا به سبب غرق در آب دانسته اند .

بقعه بى بى شهربانو مدفن كيست؟

پس مزارى كه بر فراز اين كوه است ، مدفن كيست؟ مرحوم دكتر حسين كريمان ـ كه تحقيقات ارزشمندى درباره رى و تاريخ آن به عمل آورده است ـ نتيجه پژوهش خويش اين گونه به رشته تحرير درآورده است:
كوه بزرگ رى ـ كه امروز به نام كوه بى بى شهربانو شناخته شده است ـ در روزگار پيش از اسلام گورستان زردشتيان بوده است . در آيين زردشت دفن اموات در خاك روانيست . اين فرقه جسد مردگان را عرضه سگهاى گوشت خوار و پرندگان مى كردند تا طعمه آنها گردد ، سپس استخوان آن را در «استودان» ـ كه از سنگ يا گل آهك يا گل مى ساخته اند ـ قرار مى دادند .
از نويسندگان باستانى اسلامى نخستين كسى كه در اين باب به تصريح سخن گفته است ، ابودلف مسعر بن مهلهل خزرجى ينبوعى است .
ابودلف در رى با صاحب بن عباد ملاقات كرد و اين شهر را از نزديك بديد و قول وى را در باب رى حجت توان دانست ، و نويسندگان بزرگ اسلامى نيز همچون ياقوت ، مؤلف معجم البلدان از وى مطالب بسيار نقل كرده اند .

1.زندگانى على بن الحسين عليه السلام ، ص ۱۰ ـ ۲۶ .


امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
250

نمى شود ؛ چنانكه محقق فاضل و مصحح ارجمند مجلد چهل و ششم بحار در حاشيه صفحه چهار كتاب نوشته اند ، اين بيت به تنهايى در بعضى از كتابها به ابوالاسود نسبت داده شده و گويا ديرينه ترين مآخذ انتساب ، همان كتاب اصول كافى باشد .
سبك بيت و مضمون آن نيز با مولود خاندان امامت تناسبى ندارد . تعبير از تعويذبندى براى چنان مولود با خاندان پاى بند سنتهاى موروثى مناسب تر است تا با فرزند سومين امام . وَاللّهُ العالِم .
مى دانيم كه در داستانها و تعزيه ها مى گويند ، شهربانو در كربلا حاضر بود و پس از شهادت حسين بن على عليه السلام بر اسب او ـ كه ذوالجناح نام داشت ـ نشست و به ايران آمد و درون همين كوه فرو رفت .
اگر به بررسى در كتابهاى نسبتا معتبر بپردازيم ، به مطلبى روشن تر مى رسيم . ابن سعد نويسد:
پس از شهادت حسين عليه السلام ، زُيَيْد مُوَلاّى آن حضرت ، مادر على بن الحسين را به زنى گرفت و از او عبداللّه بن زُيَيد متولد شد و عبداللّه برادر مادرى على بن الحسين است . ۱
و صدوق مى نويسد:
مادر على بن الحسين عليه السلام ، هنگام وضع حمل او درگذشت و كنيزى از كنيزان پدرش تربيت على را به عهده گرفت . على عليه السلام او را مادر خود مى دانست و چون دانست آن كنيز است و مادر او نيست ، او را شوهر داد . مردم مى گفتند على بن الحسين مادر خود را شوهر داده است . ۲
شگفت است كه در صدر اين روايت ـ كه سند آن به سهل بن قاسم نوشجانى مى رسد ـ دو دختر يزدگرد به اسيرى عبداللّه بن عامر بن كريز در مى آيند و عبداللّه آن دو را نزد عثمان مى فرستد و عثمان يكى از دو دختر را به حسن عليه السلام و ديگرى را به

1.طبقات ، ج ۵ ، ص ۱۶۲ .

2.عيون اخبار الرضا ، ج ۲ ، ص ۱۲۷؛ بحار ، ج ۴۶ ، ص ۸ و ۱۳۹ ـ ۱۴۰ .

  • نام منبع :
    امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 194907
صفحه از 336
پرینت  ارسال به