شخص است. ^۱
از اصمعى هم نقل شده كه عبارت «اولى لك» در كلام عرب به معناى نزديك شدن به هلاكت است. اين معنا با توجّه به ريشه لغوى آن، يعنى «ولى» است كه قُرب معنا مى دهد. ^۲ طبرسى هم همين تفسير را از جُبّائى نقل كرده است. ^۳ كاربرد اين واژه در معانى ياد شده، نشان مى دهد كه چنين معناهايى در ميان عربها سابقه داشته و امام عليه السلام بر اساس معناى كاربردى آن در زبان عرب، آيه را تفسير كرده است.
2-2. صدوق از على بن احمد بن محمد بن عمران دقّاق ، از محمد بن هارون صوفى و او از عبيدالله بن موساى رُويانى و وى از عبدالعظيم حسنى نقل كرده است كه ابراهيم بن ابى محمود از امام رضا عليه السلام در تفسير آيه: «وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ نَّاضِرَةٌ * إِلَى رَبِّهَا نَاظِرَةٌ»^۴ روايت كرده است كه امام درباره آن گفت: منظور اين است: «مشرقةٌ تَنتَظرُ ثَوابَ رَبِّها؛ ^۵ چهره هايى كه در آن روز شاداب هستند ، در انتظار ثواب پروردگار مى باشند .»
واژه «ناظرة» كه نگاه و نظر معنا مى دهد، احتمالاً براى خوانندگان ابهام داشته و پرسش برانگيز بوده است. چگونه مى توان به پروردگار نگاه كرد؟ امام با توجّه به كاربرد واژه «ناضرة» در معناى انتظار، آن را معنا كرده است. در لغت آمده است كه: «نظر الشى ء انتظره» و توضيح داده شده كه گويا شخص نگاه مى كند به وقتى كه منتظر رسيدن آن است. ^۶
على بن احمد دقّاق، از مشايخ شيخ صدوق است و وى با ترضّى از او ياد كرده

2. معناشناسى واژه ها

قرآن به زبان عربى نازل شده و ساختار و واژه هاى آن عربى است؛ هرچند كلمات دخيل هم در آن راه يافته است. بنابراين از راههاى فهم قرآن، احاطه به زبان و ادبيات عرب است. شناخت واژه ها و ريشه و اشتقاقها و كاربردهاى آنها، در تفسير قرآن دخالت مستقيم دارند و بدون ترديد عدم آشنايى با آنها، مفسر را از رسيدن به مقصد در فهم متن باز خواهد داشت.
در روايات تفسيرى كه عبدالعظيم حسنى از راويان آنها بوده است، رواياتى وجود دارد كه در آنها براى تفسير امامان معصوم براى فهم آيات، نظرشان به واژه شناسى و معناى الفاظ معطوف شده است. اين امر خود مى تواند ارائه شيوه اى از شيوه هاى تفسير كلام الهى از سوى اهل بيت عليهم السلام باشد.
1-2. صدوق از على بن احمد بن عمران دقّاق از محمد بن هارون صوفى از ابوتراب، عبيدالله بن موسى رُويانى از عبدالعظيم حسنى نقل كرده است كه او از امام جواد عليه السلام از تفسير اين آيه پرسيده است: «أَوْلَى لَكَ فَأَوْلَى * ثُمَّ أَوْلَى لَكَ فَأَوْلَى.»^۱ و امام جواب داده است: منظور آيه اين است: «بُعداً لك من خَيرِ الدُّنيا بُعداً وَ بُعداً لكَ مِن خَيرِ الآخِرة؛^۲از خير دنيا و آخرت، دور باشى.»«اولى لك» تعبيرى است براى تهديد و وعيد ^۳ و معناى آن چنين است: شر به نزديك تو شده، بر حذر باش! و نيز درباره آن گفته اند: «اولى» معناى «ويل» مى دهد و «ويل» كلمه اى است كه براى افتادن در شر و هلاكت استعمال مى شود كه سزاوار