43
مجموعه مقالات كنگره حضرت عبدالعظيم حسني(ع) ج2

كه آن حضرت گفته است:
لو استقاموا على ولاية على بن أبى طالب، أميرالمؤمنين و الأوصياء من وُلدِه : و قَبِلوا طاعتَهُم فى أمرِهِم و نهيِهِم لأسقيناهُم ماءً غدقاً ، يَقولُ : لأشربنا قلوبَهُم الإيمان ، و الطريقة هى الإيمان بولايةِ علىٍّ و الأوصياء؛۱اگر مردم در ولايت على بن ابى طالب عليه السلام و ساير اوصيا، از فرزندان او استوار باشند و از اوامر و نواهى آنان اطاعت كنند، ما اين گونه افراد را از آب گوارا سيراب مى كنيم. مى گويد: ما دل اينها را از ايمان آكنده مى كنيم. همچنين امام باقر درباره الطريقة گفته است: طريقة ، در اين آيه، ايمان به ولايت على بن ابى طالب عليه السلام و اوصياى او است .
اين روايت به دليل مرسل بودن ضعيف است. در اين روايت «طريقة» كه مراد از آن، راه ايمان است، به ولايت على و ائمه پس از او تأويل شده است. و يا راه، اعّم گرفته شده و از جمله آنها، راهِ ولايت على معرفى گرديده است. و نيز مى تواند «طريقة» معنايى عام داشته باشد و راه ولايت على عليه السلام بهترين مصداق آن باشد.
7-3. احمد بن مهران از عبدالعظيم حسنى و او از ابن ابى عمير (محمد بن زياد) نقل كرده است كه اسباط بن سالم (بيّاع الزُطّى) روايت كرده كه در محضر امام صادق عليه السلام بودم، مردى از او درباره آيه: «إِنَّ فِى ذلِكَ لاَيَاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ * وَ إِنَّهَا لَبِسَبِيلٍ مُّقِيمٍ»۲ سؤال كرد و امام در جواب او فرمود :
نحن المتوسّمون و السبيل فينا مقيم؛ ۳ متوسمين ما هستيم و سبيل مقيم هم راهى است كه در ما ثابت است.
آيه پس از ذكر ماجراى لوط پيامبر آمده است. طبرى از آن عبرت گيرنده و متفرس

1.كافى، ج ۱، ص ۲۲۰.

2.حجر (۱۵) ، آيه ۷۵ و ۷۶.

3.كافى، همان، ص ۲۱۸.


مجموعه مقالات كنگره حضرت عبدالعظيم حسني(ع) ج2
42

«تفث» در لغت به معناى چرك ناخن و امثال آن است كه از بدن دور مى كنند. ۱ مفسران در تفسير «و لْيَقضوا تَفَثَهُم» موارد متعددى را براى آن ذكر كرده اند. از ذكر اين موارد به دست مى آيد كه «تفث» در يك شى ء خاصى استعمال نشده، بلكه معنايى عام دارد و به مصاديق متعددى قابل انطباق مى باشد. عبارت ياد شده را در چيدن شارب، ناخن، موى زير بغل و ساير موهاى زايد بدن، نيز غبارْروبى و مرتب كردن بدن، هرچه بر مُحرِم حرام است به جز نكاح، به كار برده اند؛ اما حقيقت شرعىِ آن را در جايى دانسته اند كه حج كننده، نحر و يا ذبح كند، حلق نمايد و چركهاى بدنش را بشويد و نظيف شود و لباس بپوشد. در اين صورت، گفته مى شود: ازال التفث. ۲ آن را خروج از احرام نيز معنا كرده اند. ۳ با توجّه به اين معانى، آنچه امام در تفث مطرح كرده، در واقع يكى از مصاديق مبتلا به آن بوده است و نه معناى انحصارى آن.
اين روايت را به دليل ترضى در حق مظفر علوى، حسنه دانسته اند. ۴
6-3. كلينى از احمد بن مهران ، از عبدالعظيم حسنى و او از موسى بن محمد و وى از يونس بن يعقوب از شخصى ديگر (كه نامش را ذكر نكرده است) و او از حضرت باقر عليه السلام درباره آيه: «وَ أَلَّوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُم مَاءً غَدَقاً»۵ نقل كرده كه امام گفته است : «لأشربنا قلوبهم الإيمان ، و الطريقة هى ولاية على بن أبى طالب و الأوصياء ؛۶ما دل اين افراد را غرق ايمان كرديم و مقصود از «طريقة» در اين آيه ولايت على بن ابى طالب عليه السلام و اوصياى او است» .
در روايت ديگرى با همين سند از حضرت باقر عليه السلام درباره آيه ياد شده نقل كرده اند

1.مفردات الفاظ القرآن، ماده تفث.

2.الجامع لاحكام القرآن، ج ۱۲، ص ۴۹ ـ ۵۰.

3.مجمع البيان، ج ۷، ص ۱۴۶.

4.عدة الرجال، ج ۲، ص ۱۸۹ ـ ۱۹۰.

5.جن (۷۲) ، آيه ۱۶.

6.كافى، ج ۱، ص ۲۲۱ ؛ مناقب آل ابى طالب، ج ۴، ص ۳۳۰ ؛ بحار الانوار، ج ۲۴، ص ۱۰۲.

  • نام منبع :
    مجموعه مقالات كنگره حضرت عبدالعظيم حسني(ع) ج2
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 139452
صفحه از 394
پرینت  ارسال به