67
مجموعه مقالات كنگره حضرت عبدالعظيم حسني(ع) ج2

منابع

1. قرآن.
2. طبرسى، ابو منصور احمد بن على (قرن ششم)، الاحتجاج، نشر مرتضى، مشهد، 1403ق.
3. طوسى، محمد بن الحسن (385- 460)، الامالى، انتشارات دارالثقافة، قم، 1414ق.
4. مجلسى، محمد باقر (1307-1110)، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، مؤسسة الوفاء، بيروت، 1404ق.
5. حسينى استرآبادى، سيد شرف الدين (م940)، تأويل الآيات الظاهرة فى فضائل العترة الطاهرة، انتشارات اسلامى، قم، 1409ق.
6. محمد طاهر بن عاشور (م1973)، التحرير و التنوير (تحرير المعنى السديد و تنوير العقل الجديد).
7. عياشى، محمد بن مسعود (م320)، تفسير العياشى، چاپخانه علميه تهران، 1380ق.
8. قمى، على بن ابراهيم(ق سوم)، تفسير القمى، مؤسسة دارالكتاب قم، 1404ق.
9. تنقيح المقال.
10. طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الاحكام فى شرح المقنعة، تحقيق سيد حسن موسوى خرسان، دارالكتب الاسلامية، تهران، 1390ق.
11. قرطبى، محمد بن احمد انصارى (م 671)، الجامع لاحكام القرآن، تحقيق شيخ هشام سمير البخارى، دار احياء التراث العربى، چاپ اول، 1416ق. 1996م.
12. حسكانى، حاكم (م490)، شواهد التنزيل لقواعد التفضيل فى الآيات، مؤسسه چاپ و نشر، 1411ق.


مجموعه مقالات كنگره حضرت عبدالعظيم حسني(ع) ج2
66

صادق عليه السلام فرمود: هَذا صِرَاطٌ عَلَيٍّ مُسْتَقِيمٌ اين راه على، مستقيم است.» ۱ در روايتى، از تعبير تلا هذه الآية هكذا ۲ استفاده شده است آنچه در قرآن آمده، چنين است: «هذا صراط علىَّ مستقيمٌ؛۳اين راهى است كه به سوى من است.»
كلمات آيه و حديث تفاوتى با هم ندارند جز آواى عَلىّ و عَلَىَّ. به نظر مى رسد كه اى بسا امام در اين گفته اصلاً به آيه نظر نداشته و درصدد بوده تا بيان كند كه راه امام على، صراط مستقيم است.
قتاده طبق روايتى از حسن بصرى پرسيده است كه مراد از اين عبارت چيست: «و هذا صراط على مستقيم؟» و او جواب داده است: «هذا طريق علىّ بن ابى طالب و دينه طريق و دين مستقيم فاتّبعوه و تمسّكوا به فانّه واضح». ۴ مردى هم از امام باقر عليه السلام همين سؤال را پرسيده و امام جواب داده است: «صراط علىٍّ مستقيم.» ۵ اگر واقعاً آيه طبق نقل، «صراط علىٍّ» بود، معناى آن روشن بود و نياز به پرسش نداشت و حال آنكه در روايات متعددى از امام پرسيده شده و امام آيه را به «طريق على» تفسير كرده است.
در روايت ديگرى آمده است: «هذا صراط على ابوهم و اولهم و افضلهم مستقيم.» ۶
در روايت ديگرى نيز از امام كاظم عليه السلام نقل است: «هو اميرالمؤمنين.» ۷ اين تعبيرها شاهد صادقى هستند بر اينكه آنچه از امام صادق عليه السلام نقل است كه «هذا صراط علىٍّ مستقيم» بيان خود آن حضرت است درباره على عليه السلام و راه او، و ناقلان به اشتباه آن را در پاره اى از منابع، به جاى آيه «هذا صِراطٌ عَلَىَّ مُستَقيم» ياد كرده اند.

1.كافى، ج ۱، ص ۴۲۴.

2.بحار الانوار، ج ۲۴، ص ۱۷.

3.حجر (۱۵) ، آيه ۴۱.

4.بحار الانوار، ج ۲۴، ص ۲۴ و ج ۳۵، ص ۵۹.

5.همان، ج ۳۵، ص ۳۷۲.

6.تأويل الآيات، ص ۲۵۲.

7.تفسير العياشى، ج ۱، ص ۲۴۲.

  • نام منبع :
    مجموعه مقالات كنگره حضرت عبدالعظيم حسني(ع) ج2
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 128876
صفحه از 394
پرینت  ارسال به