والحق اين نحو توليت و حكومت سرمشقى است براى حكّام و متولّيان عظام .
و آنچه در افواه خواص و عوام شنيده ايم بعد از موقوفات آستانه رضويه ـ سلام اللّه على ساكنها ـ در اين حدود روضه اى و بقعه اى مانند زاويه حضرت عبدالعظيم وقفيّات ندارد حتى بقعه حضرت فاطمه معصومه عليهاالسلام .
مع هذا در اين مدت ممتدّه غير از كارگزاران دولت عليّه و اهل استيفاء و حساب كسى نمى دانست كه اين بزرگوار چقدر موقوفات دارد ^۱ .
بحمد اللّه تعالى در اين زمان معلوم و مشخص است ، و در كتابچه على حده مضبوط

خدام كشيك مى رسد ، تماماً برات نوشته مى شود و به مُهر مِهر آثار حضرتى كه تازه قرار داده اند رسيده و رؤساى آستانه مقدسه ثبت نموده سياهه برمى دارند ، و در آخر هر سال جمع و خرج منافع موقوفات را كتابچه نوشته به نظر اولياى دولت قاهره رسانيده و به تصحيح مبارك اعلى حضرت قَدَرْ قدرتِ همايونِ شهريارى مى رسانند كه در واقع باز رسيدگى به اين عمل مقدّس مخصوص بذات اقدس ملوكانه است .
و در اوايل هر سال كتابچه دستور العمل براى مصارف منافع موقوفه نوشته مى شود از لحاظ اقدس شاهنشاهى كه گذرانيد نگاه مى دارند .
و اين همه براى اين است كه هم شؤونات آستانه مقدسه در ازدياد و برقرار باشد ، و هم دينارى از منافع موقوفه حيف و ميل نشود .
و در اول رجوع اين خدمت به ايشان منافع يك ساله موقوفه را معين نموده براى هر يك از خدام آستانه مقدسه از متولّى باشى و رؤسا و خدام و غيره مستمّرى جيره و مواجبى از نقد و جنس معين نموده و فرمان نوشته به مهر مبارك حضرت كه در نزد مهردار آستانه مقدسه با كمال احترام ضبط است رسانيده به هر كس داده اند كه حقوق خود را موافق فرمان برات صادر نموده دريافت دارند ، و آسايشى كه در معيشت و گذران دارند همگى دقيقه اى از خدمت خود غفلت نكنند ، و به كارهائى كه خلاف احترام و شأن خدمت به ^۱ اين آستانه مقدسه است اقدام ننمايند .
و بعد از اخذ تمام آنها صرف به آن آستان به وضعى كه ديده مى شود نمود ، و اين فقره ناشى از بى طمعى است و حسن كفايت و مواظبت در خدمت است ، و الاّ نمى توانست سائرين را ممانعت نموده ؛ از آنكه خائن خائف است و خورنده ديوانى و املاك موقوفه متزلزل و متوحش ، و اوامر و احكام او بر رعايا و اهل غرض و طمع كما ينبغى جارى نبوده .